Data publikacji: 01.01.2010
Średni czas czytania 7 minut
drukuj
Kronika zbrodni 1940   2 kwiecień Polecenie skierowania 78 jeńców wojennych z obozu kozielskiego do dyspozycji szefa UNKWD obwodu smoleńskiego. 3 kwiecień 74 jeńców wojennych wys...

1940

 

2 kwiecień
Polecenie skierowania 78 jeńców wojennych z obozu kozielskiego do dyspozycji szefa UNKWD obwodu smoleńskiego.

3 kwiecień
74 jeńców wojennych wysłano z obozu kozielskiego do Smoleńska

5 kwiecień
Potwierdzenie UNKWD obwodu kalinińskiego przyjęcia pierwszych 343 jeńców wojennych z obozu w Ostaszkowie. Tego samego dnia szyfrogramem o treści „Wykonano 343” UNKWD w Kalininie powiadomiło Moskwę o zamordowaniu pierwszego transportu z Ostaszkowa.

5 kwiecień
Początek likwidacji obozu starobielskiego. Od tego dnia do 25 kwietnia, do  UNKWD obwodu charkowskiego, wysyłano codziennie transporty liczące od 65 do 260 jeńców. W zależności od tego, ile wagonów - więźniarek dla jeńców podstawiono na dworcu olejowym w Starobielsku.

7 kwiecień
Szyfrogram do komend obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku w sprawie pozostawienia w obozie informatorów NKWD

8 kwiecień
W kozielskim obozie przebywało tego dnia 4599 osób, w ostaszkowskim 6364 osoby, w starobielskim 3894 osoby. Ogółem w tych trzech obozach NKWD przetrzymywano 14 857 jeńców wojennych.

 

13 kwiecień
Kolejny - szósty już w kwietniu - transport 300 jeńców z Ostaszkowa do dyspozycji UNKWD w Kalininie.


16 kwiecień
Listy transportowe nr 036/1, 036/2, 036/3 i 036/4, wysłane z Moskwy do Kozielska z nazwiskami 400 jeńców, wraz z poleceniem dostarczenia ich do dyspozycji zarządu UNKWD w Smoleńsku.

 

20 kwiecień
Lista transportowa nr 040/3, wysłana z Moskwy do Kozielska z nazwiskami 100 jeńców i z poleceniem dowiezienia ich do dyspozycji Zarządu UNKWD w Smoleńsku.

Ppor. rez. Zbigniew Cichobłaziński (na zdjęciu z żoną Adelajdą), jeniec obozu w Kozielsku, zamordowany w Katyniu.
Ppor. rez. Zbigniew Cichobłaziński (na zdjęciu z żoną Adelajdą),
jeniec obozu w Kozielsku, zamordowany w Katyniu.

24 kwiecień
Z Kalinina do Moskwy wysłano, podpisany przez Tokariewa, szyfrogram z informacją o zgładzeniu w tym dniu 195 jeńców wojennych z obozu ostaszkowskiego.


27 kwiecień
XVII transport z obozu w Kozielsku; wysłano do Smoleńska 100 jeńców z listy nr 040/3.


29 kwiecień
Z wysłanego do Moskwy wykazu można się dowiedzieć, że licząc od 6 do 29 kwietnia w 17 transportach z obozu ostaszkowskiego do dyspozycji UNKWD w Kalininie wysłano 5291 polskich jeńców wojennych.


29 kwiecień – 5 maj
Przerwa w transportach z Kozielska do Smoleńska.


30 kwiecień
Szyfrogram z Kalinina do Moskwy z potwierdzeniem o wymordowaniu dzień wcześniej 294 jeńców wojennych, przywiezionych z obozu ostaszkowskiego.


5 maj (nie wcześniej)
Wg informacji Zarządu Jeńców Wojennych w trzech obozach NKWD przebywało 1065 osób: w starobielskim 88 osób, w kozielskim – 270, a w ostaszkowskim 707 jeńców.

 

11 maj
Na liście wywózkowej nr 059/ 1 wpisano 113 nazwisk; transport tej grupy był ostatnim z dwudziestu (?) skierowanych z Kozielska na miejsce śmierci w więzieniu wewnętrznym NKWD w Smoleńsku lub Lesie Katyńskim.

Kpt. Jakub Wajda (ojciec reżysera Andrzeja Wajdy), był jeńcem obozu w Starobielsku, skąd w kwietniu lub maju 1940 roku wywieziono go i zamordowano w Charkowie.
Kpt. Jakub Wajda (ojciec reżysera Andrzeja Wajdy), był jeńcem obozu w Starobielsku,
skąd w kwietniu lub maju 1940 roku wywieziono go i zamordowano w Charkowie.

19 maj
Polecenie wysłania do dyspozycji UNKWD obwodu kalinińskiego nadal pozostających w obozie ostaszkowskim ośmiu polskich jeńców wojennych.

 

19 maj
Informacja Zarządu Jeńców Wojennych o jeńcach wojennych, wysłanych do dyspozycji UNKWD w Smoleńsku, Kalininie i Charkowie:: z obozu ostaszkowskiego 6236 osób, z kozielskiego 4403 osoby, ze starobielskiego 3811+ 51 [ na dokumencie liczbę 51 wpisano odręcznie ].

Wg tej informacji z Ostaszkowa do obozu juchnowskiego wysłano 99 jeńców, a z Kozielska pojechało tam 198 Polaków.

 

20 maj
Sześciu ostatnich jeńców wojennych z obozu kozielskiego wysłano do dyspozycji UNKWD w Smoleńsku.

 

22 maj
Szyfrogram do Moskwy z potwierdzeniem wymordowania 64 jeńców wojennych, do UNKWD w Kalininie dowiezionych z obozu ostaszkowskiego

 

27 maj
Do Moskwy dochodzi wysłany tydzień wcześniej list czwórki polskich dzieci, adresowany do Józefa Stalina.

„My, małe dzieci – piszą z Syberii: Barbara Kowalewska, Iwan Denyszyn, Zbigniew Jędrzejczyk i Figej Zawadzki - z wielką prośbą do wielkiego Ojca Stalina prosimy z gorącego serca, aby nam zwrócono naszych ojców, którzy pracują w Ostaszkowie....”

Mali zesłańcy informują, że „teraz żyje się ciężko, u wszystkich dzieci matki [ są ] nie zdrowe i nie mogą pracować i w ogóle nikt o nas nie myśli, jak my żyjemy i pracy żadnej nie dają”. Wspominają o przymieraniu głodem oraz deklarują, że” my zawsze będziemy w Sowieckim Sojuzie dobrze pracującym narodem tylko nam ciężko żyć bez umiłowanych Ojców”

 

23 lipiec
W obozie w Starobielsku funkcjonariusze NKWD podpisują protokół zniszczenia ponad 4000 listów zwykłych, poleconych, kart pocztowych oraz telegramów, adresowanych do polskich jeńców wojennych, którzy „ubyli z obozu”

 

lipiec [ ok. 23 ?]
Z informacji o polskich jeńcach w obozie griazowieckim NKWD wynika, ze przebywa tutaj 386 osób, wcześniej przetrzymywanych w obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.*

 

 

Informacja ta różni się od opublikowanego przez Jędrzeja Tucholskiego („Mord w Katyniu”) spisu jeńców, przetrzymywanych w obozie w Griazowcu. Tucholski podaje 432 nazwiska ocalonych po rzezi w kwietniu i maju l940 r. Wymienia np. oficerów, którzy, jak por rez. dr praw St. Swianiewicz czy płk dypl. Leon Koc, byli w Kozielsku lub Starobielsku, a zamiast do obozu griazowieckiego po zakończenia śledztwa w Moskwie wysłano ich do łagrów.

„Kronikę zbrodni” opracowano m.in. na podstawie pracy: „KATYŃ. Zagłada ” Wyd. Naczelna

Dyrekcja Archiwów Państwowych, Wydawnictwo „Trio” ,Warszawa 1998.