ZABAWA NA CZTERY FAJERKI
il. Marcelina Jarnuszkiewicz
Wiecie, co to jest fajerka? To element płyty kuchni węglowej. Fajerki to nakładane jedna na drugą żeliwne obręcze i zamykający je żeliwny krążek z dziurką, o którą zahacza się pogrzebaczem. Fajerki zakrywały znajdujący się nad paleniskiem otwór w płycie, a zdejmowano je – kolejno, jedna po drugiej – żeby zwiększyć temperaturę, z jaką podgrzewany był garnek. Kiedy zdjęło się wszystkie fajerki, przez otwór aż nad płytę wyskakiwały jęzory ognia. W typowej kuchni były cztery fajerki (trzy obręcze i krążek), dlatego o hucznej zabawie mówiło się (ba! niektórzy mówią do dziś dnia!) ZABAWA NA CZTERY FAJERKI. Druga wersja tego powiedzenia – również poprawna – ma postać ZABAWA NA SIEDEM FAJEREK (bardzo lubimy liczbę siedem). Oprócz nich mamy jeszcze inny frazeologizm, równie leciwy i równie potoczny: HECA / AWANTURA / SKANDAL NA CZTERNAŚCIE FAJEREK albo HECA / AWANTURA / SKANDAL NA DWADZIEŚCIA CZTERY FAJERKI (bo cztery to za mało...).
Źródło: [SO PWN; SJP PWN; USJP; NSPP; WSPP; Baza CKS]