ODBYT, czyli ODBYCIE SIĘ...

Słowo ODBYT ma dzisiaj znaczenie wyłącznie anatomiczne ‘końcowy otwór przewodu pokarmowego, przez który wydalane są resztki niestrawionego pokarmu’. Takie znaczenie jednak wyraz ten uzyskał dopiero w XVII w. i początkowo było ono używane jedynie w tekstach medycznych. W języku ogólnym ODBYT funkcjonował w takim samym znaczeniu, w jakim dzisiaj używa się słowa ZBYT (ODBYĆ znaczyło bowiem ‘mieć coś z głowy, wykonać, doprowadzić do końca’, a wcześniej ‘pozbyć się’). Jeszcze Prus pisał: „Sklep ma duży odbyt i rozwija się ciągle”, przed nim zaś Krasicki w swojej „Historii” logicznie wywodził: „Taniej przedawałem od drugich kupców i dlatego odbyt miałem większy”. Od kiedy jednak ODBYT w znaczeniu anatomicznym przedarł się do polszczyzny potocznej, takie użycia zaczęły brzmieć niepoważnie, więc ODBYT w znaczeniu kupieckim zastąpiono ZBYTEM.
Źródło: [SJP PWN; SJP Dor; ESJP, II, 367]