Sztuka współpracy

Kultura Współczesna. Teoria, Interpretacje, Praktyka
nr 2(77)/2013
Sztuka współpracy

Tytułowa kategoria „sztuki współpracy” wydaje się dobrze oddawać tendencje obserwowane w praktykach artystycznych przełomu XX i XXI wieku, ujmowanych na różne sposoby przez Miwon Kwon, Rosalyn Deutsche, Granta Kestera, Nicolasa Bourriauda czy Claire Bishop w ramy tak zwanego zwrotu społecznego, który miałby być konsekwentnie wynikającą z przemian sztuki dwudziestowiecznej, a jednak nową i specyficzną formą operowania sztuki w przestrzeni publicznej. Autorzy zgromadzonych w niniejszym tomie tekstów podejmują się zarówno uzasadnienia, jak i krytycznego namysłu nad stosowaniem owej kategorii w aktualnej refleksji naukowej i debatach związanych ze sztuką, ale także z praktykami badawczymi, edukacyjnymi czy z popularnymi praktykami kulturowymi. Podejmują problem, który wybrzmiewa również w inaugurujących ten tom wypowiedziach wpływowego teoretyka collaborative art, Granta Kestera: na ile współpraca w praktyce artystycznej jest jej trwałym i od dawna obecnym elementem, a na ile stanowi „nowy paradygmat” w sztuce? Celem, jaki stawiają sobie autorki i autorzy zamieszczonych w tym numerze „Kultury Współczesnej” artykułów, jest również wypracowanie krytycznego namysłu nad „rodzinnie podobnymi” pojęciami, które trwalej niż tytułowe zagadnienie zadomowiły się w anglosaskiej teorii sztuki, takimi jak sztuka partycypacyjna, community-based art czy sztuka relacyjna (ze wstępu dr Agaty Skórzyńskiej i Piotra Juskowiaka). 

Table of contents

Sztuka współpracy

Trudna sztuka współpracy - wprowadzenie - Agata Skórzyńska, Piotr Juskowiak
Do autonomii przez współpracę. Z Grantem H. Kesterem na temat jego koncepcji sztuki dialogicznej i kolaboratywnej rozmawiają Agata Skórzyńska i Piotr Juskowiak - Agata Skórzyńska, Piotr Juskowiak
Partycypacja i spektakl - Claire Bishop
Sztuka (przechwytu) współpracy czyli artystyczna fabryka społeczna. O związkach estetyki relacyjnej i kapitalizmu kognitywnego - Jan Sowa
Ontologie polityczne sztuki. Lenin, estetyka relacyjna i produkcja biopolityczna - Michał Pospiszyl
Między nienawiścią do demokracji a współpracą. Sztuka partycypacyjna, romantyzm i władza - Ewa Majewska
"Co" wizualnego w sztuce partycypacji - Marta Kosińska
Kto potrzebuje współ-badań? (Participatory) action research jako projekt emancypacji (intelektualistów) - Agata Skórzyńska
Model współpracy w zachodniej muzyce artystycznej - Krzysztof Moraczewski
Re-using a User? Od współpacy do eksploatacji w kulturze sieciowej - Ewa Wójtowicz
Odpowiedzialność we współpracy. O społecznym zaangażowaniu praktyk artystycznych - Karolina Sikorska

Dyskusja redakcyjna

Wprowadzenie do dyskusji - Andrzej Gwóźdź
Recenzja krytyczna
Odpowiedź recenzentowi - Ewa Rewers

Reviews

Richard Sennett, Together: The Rituals, Pleasures and Politics od Cooperation, Allen Lane (Penquin Books), London - New York 2012 - Jadwiga Zimpel
Nowe oblicza turystyki - o "Mediach w podróży" Anny Maj - Blanka Brzozowska

Z warsztatów kulturoznawców

Czy warto "zaczynać od kultury"? Chrześcijańskie inspiracje myśli Roberta Schumana na temat integracji w Europie - Łukasz Kaczmarczyk

Obserwatorium Kultury

Animacja lektury. W poszukiwaniu zagubionego czytelnika - Weronika Maria Parfianowicz-Vertun

Reports

Sprawozdanie z I Zjazdu Filmoznawców i Medioznawców w Kamieniu Śląskim - Justyna Wiśniewska