Od wzmocnienia kadry Iławskiego Centrum Kultury do rozwoju kapitału społeczno - kulturalnego naszego miasta – z perspektywy Lidii Miłosz, dyrektorki Iławskiego Centrum Kultury

W roku 2023 uczestniczyliśmy jako zespół w projekcie szkoleniowym pn. „Zaproś nas do siebie” Narodowego Centrum Kultury zakładającym: udział w wizytach studyjnych, warsztatach, XIII Ogólnopolskiej Giełdzie Projektów i IV Forum Pracuj w kulturze, pracę nad rozwojem oferty instytucji. Przeszliśmy cały program, nie pomijając żadnego punktu. Wchodząc we współpracę z Narodowym Centrum Kultury wyraziliśmy jako zespół wolę doskonalenia kompetencji poprzez poznawanie dobrych praktyk, dzielenie się doświadczeniami, otwartość na budowanie relacji z innymi uczestnikami. W jaki sposób rzeczywiście wykorzystaliśmy potencjał programu dla naszego zespołu i jak zwiększyliśmy nasze zasoby w zakresie komunikacji, współpracy i organizacji wydarzeń? Posłuchajcie…

Kiedy w odpowiedzi na konkurs Narodowego Centrum Kultury powstawał wniosek projektowy wśród kadry był entuzjazm, ale i głosy, że nie damy rady zrealizować zadań, które przypadają na sezon letnich wydarzeń i że będzie nam trudno. Po ogłoszeniu wyników, oszołomieniu, przyjęciu gratulacji i świętowaniu sukcesu przyszedł czas na podpisanie umowy i pierwsze zadania. Program kwietniowego spotkania dla dyrektorów i koordynatorów w Radziejowicach był nastawiony na wzajemne poznawanie się uczestników z 14 domów kultury z całej Polski. Plan przewidywał zapoznanie nas - dyrektorów i koordynatorów z rolą komunikacji wewnętrznej i kompetencji miękkich w przeprowadzaniu instytucji przez proces zmian, modelami pracy i narzędziami wspierającymi komunikowanie zmiany. Kończyliśmy podekscytowani, ze wstępną autodiagnozą i z poczuciem, że chociaż nie będzie łatwo tego wszystkiego zrealizować przy równolegle dziejących się zadaniach programowych i całej rozbudowanej ofercie, to jest to do zrobienia, bo byli inni przed nami i nie jesteśmy jedynym domem kultury, który będzie to robił w takich samych warunkach. Zaufałyśmy Narodowemu Centrum Kultury.

Pracownicy Iławskiego Centrum Kultury to w głównej mierze specjaliści i eksperci posiadający kierunkowe wykształcenie i doświadczenie. Na takim przekonaniu budowana jest marka instytucji. Często słyszę od pracowników wypowiadane z uśmiechem słowa: „Jak ma być zrobione, to będzie”, „Co ma się nie dać, jak da się.” Zadania proponowane w ramach programu zaprosiły nas do sprawdzenia, czy w profesjonalizacji i wysokiej specjalizacji jesteśmy „ludzcy”, życzliwi, serdeczni, dostępni i otwarci na dialog oraz tworzenie kultury z ludźmi. Program zostawił nas z refleksją, czy jesteśmy w stanie troszczyć się o siebie w zespole, przyjmować z akceptacją odmienne punkty widzenia i czy dostrzegamy kapitał nie tylko w posiadaniu wiedzy i umiejętności, ale i w dzieleniu się tym z innymi. W kontekście wielkoformatowych imprez masowych, festiwali, innych zakontraktowanych projektów bardzo mocno widziałam sens zadbania, by nasze nastawienie na wyniki, profesjonalizacja, troska o efektywność za wszelką cenę nie spychały pracy nad kompetencjami miękkimi na dalszy plan.

W szczycie sezonu, między jednym festiwalem a drugim, na dwa dni cała kadra przeniosła się do innego budynku, by w 100% skupić się na zadaniach w ramach warsztatów współpracy i komunikacji w zespole przygotowanych dla nas przez Agnieszkę Kasprzyk – Mączyńską i Małgorzatę Jasnoch. Warsztaty dały narzędzia ułatwiające wchodzenie we współpracę, żeby była efektywna dla każdego i uwzględniała potrzeby organizacji. Dzięki warsztatom poznaliśmy się bliżej, dowiedzieliśmy się o sobie nowych rzeczy. Przyglądaliśmy się temu, co sprawia, że czasem trudno jest dać informację zwrotną i ją przyjąć… Wiemy też, jakie potencjały ma w sobie każdy z nas - kto z nas jest dobry w kreowaniu, kto w planowaniu, kto kocha działać, a kto zatroszczy się o celebrację. Wiemy też, że połączenie tych mocy jest warunkiem efektywnej realizacji wspólnych projektów.

Przez czas trwania programu siedem osób wzięło udział w XIII Ogólnopolskiej Giełdzie Projektów i IV Forum Pracuj w kulturze oraz w wyjazdach studyjnych: Budowanie oferty instytucji w oparciu o współpracę międzyinstytucjonalną (Świdnica, 28-30 czerwca 2023); Budowanie oferty w oparciu u współpracę ze społecznością lokalną (Podlasie, 19-21 lipca 2023); Budowanie dziedzictwa w oparciu o dziedzictwo lokalne (Gniezno, 27-29.09.2023). Pracownicy wracający z wizyt studyjnych dzielili się wrażeniami ze spotkań z ludźmi, a poza przekazem o niezwykłej gościnności i świetnym przygotowaniu wizyt relacje łączyła też refleksja, że trawa u sąsiada niekoniecznie jest bardziej zielona niż nam się wydaje. Okazywało się, że w każdym domu kultury odbywa się wiele wydarzeń realizowanych podobnie jak u nas dzięki niezwykłej kreatywności i otwartości, że z modelu barteru kulturalnego z powodzeniem korzystają też inne instytucje. Dzięki wizytom studyjnym przyszło też docenienie naszej oferty, poziomu organizacji, zaufanie w znaczenie doskonalenia kompetencji miękkich i twardych, w sens pracy nad atmosferą pracy. Pracownicy docenili wartość odkrywania świata kultury w innych regionach kraju, nabrali apetytu na poznawanie i zacieśnianie więzi z innymi przedstawicielami środowisk kulturalnych w Polsce.

Świętujemy dobry sezon 2023 z pełną publicznością, z nowymi działaniami w ofercie, kończymy remont sali kinoteatru, domykamy dwa projekty inwestycyjne, a w Nowy Rok wchodzimy z sześcioma wnioskami złożonymi w różnych konkursach. Jeden z nich zakłada pozyskanie środków na sfinansowanie dokumentacji projektowej dla przebudowy Osiedlowego Domu Kultury, co było "śnieniem" podczas warsztatu zespołowego prowadzonego metodą Dragon Dreaming obejmującego etapy: tworzenia kręgu marzeń (inicjacja projektu i procesu grupowego); formułowania celów cząstkowych projektu i celu głównego; tworzenie „karrabirdt” – mapy drogowej projektu.

W działaniach wspiera nas świadomość własnych zasobów, którą budowaliśmy w ramach programu. Mamy wiedzę, umiejętności, doświadczenie. W naszej strukturze są różne działy. Nie wszyscy ze wszystkimi w codziennej pracy mają możliwość się widzieć, bo pracujemy w różnych godzinach i miejscach. Dzięki spotkaniom w ramach programu ludzie mogli spotkać się, poznać lepiej lub zobaczyć się w innych perspektywach. Dokonała się integracja, nawiązały się nowe relacje, pogłębił się kontakt. Widać w przestrzeni instytucji, że wyszliśmy poza pewne ramy i rutyny. Jest mniej formalnie. Widać też apetyt na pogłębianie kontaktu. Wiemy o sobie więcej i to sprawia, że tak prawdziwie chcemy się widzieć i usłyszeć. Poznanie pogłębia otwartość na potrzeby, elastyczność. Bardziej wspieramy siebie w pracy, ale i w trenowaniu nawyków efektywnej komunikacji, zasad współpracy, przyglądamy się temu, co każdego z nas motywuje. Wiemy, że wszystko to razem będzie wpływać na powodzenie planowanych działań i wspierać wprowadzanie kultury organizacyjnej na jeszcze wyższy poziom.

Świadomość tylu mocnych stron to świetny fundament do działania. Dobrze bazować na tym, co już posiadamy. Czy tylko lukier? Oczywiście, że nie. Udział w programie odsłonił pewne pęknięcia. Zostały wymiecione spod dywanu zaniedbane kiedyś tematy, pokazały się grupy różnych interesów… Takie jest życie, i takie jest życie w organizacji. Z tego wynikają kolejne potrzeby, potencjał na dalszy rozwój i kolejne wyzwania dla mnie jako dyrektorki, dla kadry kierowniczej i jednocześnie dla każdego pracownika, bo to od każdego z nas zależy, jaką atmosferę tworzymy i jak ze sobą współpracujemy. Każdy może przyczyniać się do budowania kultury „razemności”, która służy pracownikom i organizacji. Już sięgnęliśmy po nowe narzędzia. Na fali „Zaprosia” wzięliśmy udział w zespołowym szkoleniu pt. „Asertywność wspierająca współpracę i etykę zawodową", które poprowadziła dla nas trenerka Monika Klonowska. Nadal przyglądamy się naszej komunikacji, by odbywała się z poszanowaniem potrzeb każdego. Robimy kolejne kroki w stawianiu granic bez uszczerbku dla relacji. Udział w programie dał nam cenne doświadczenie, które pomoże dokonywać na bieżąco twórczej reinterpretacji metod i modeli pracy, by jeszcze lepiej razem realizować kulturalną misję.

Z perspektywy osoby zarządzającej i swoich osobistych przekonań widzę ludzi jako największy kapitał instytucji i uważam, że wrażliwa i odważna kadra domu kultury jest gwarancją dla długofalowej współpracy na rzecz kultury w ramach lokalnych partnerstw. Po tych miesiącach w programie widzę wśród pracowników talenty, które być może nie miałyby się możliwości ujawnić, gdyby nie program. Jestem wdzięczna za to, że je dostrzegłam i za to, że one są. Dla mnie osobiście „Zaproś Nas do Siebie” był spotkaniem z jakościami i wartościami, które cenię w życiu i w kulturze, i których bardzo chciałabym dla całego świata. Był to rok mojego osobistego świętowania empatii, szacunku, akceptacji, uznawania, autentyczności.

Dziękuję Narodowemu Centrum Kultury za daną nam szansę, możliwość inspirowania się w różnych obszarach wiedzy specjalistycznej, za nowe relacje z pracownikami innych domów kultury i możliwość uczenia się od profesjonalistów z Narodowego Centrum Kultury.

Program „Zaproś nas do Siebie” polecam każdej instytucji kulturalnej w Polsce.

Lidia Miłosz – dyrektorka Iławskiego Centrum Kultury