Poznajcie dobre praktyki! [Wolontariat w kulturze]
Już 25 listopada spotkamy się na Zamku Królewskim, żeby rozmawiać o sposobach na rozwój wolontariatu w polskich instytucjach kultury. Do udziału w konferencji zaprosiliśmy koordynatorów i koordynatorki wolontariatu, wolontariuszy i wolontariuszki oraz przedstawicieli dyrekcji domów kultury, bibliotek, teatrów, galerii, fundacji i stowarzyszeń. Poznajcie dobre praktyki, które zaprezentujemy podczas jednej z sesji konferencji.
5 minut o historii miejsca, którego nie było
Prezentująca: Monika Siadak-Wereda - Zamek Królewski w Warszawie
Wolontariat w Zamku Królewskim w Warszawie – Muzeum trwa od 2015 r. Wolontariusze mają do wyboru pomoc w bieżącej pracy kilku działów. W 2018 r. z powodu dużego zainteresowania utworzono osobny projekt. Projekt OPOWIADAM skierowany jest do osób, które chcą poznać niezwykłą historię Zamku i dzielić się nią z innymi. Wolontariusz wybiera jedną z sal, a następnie przygotowuje krótką opowieść o niej oraz o dziełach sztuki, które się w niej znajdują. Historię opowiada zwiedzającym, którzy nie korzystają z przewodników lub systemów audio.
Wolontariusz sam wybiera godziny oraz dni tygodnia, w których będzie brał udział w projekcie, musi to być jednak minimum 10 godzin miesięcznie.8 sekund! tyle średnio każdy zwiedzający poświęca na oglądanie dzieła sztuki! Jak dostrzec piękno obrazów Rembrandta czy Matejki w tak krótkim czasie ? Jak w 8 sekund poznać historię Sali Rycerskiej i Chronosa który od lat wskazuje na zegarze godzinę 11.15 ? Nie da się! Dlatego stworzyliśmy projekt OPOWIADAM, którego zadaniem jest skupienie uwagi zwiedzających na dłużej. To my OPOWIADAMY o miejscu którego nie było, o miejscu, które powstało jak Feniks z popiołów. Usłyszycie o nim podczas konferencji Wolontariat w Kulturze na Zamku Królewskim.
Euforia za Eufonię, czyli wolontariat jako wymiana
Prezentująca: Olga Ślifirska - Narodowe Centrum Kultury
Narodowe Centrum Kultury jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Europy Środkowo-Wschodniej Eufonie, który w tym roku odbywa się po raz drugi. Na kanwie ubiegłorocznych doświadczeń stwierdziliśmy, że festiwalowe wyzwania mogą być świetną okazją do rozpoczęcia współpracy z wolontariuszami. Festiwal Eufonie to 15 koncertów obejmujących różne style muzyczne – od klasyki
do elektroniki, których wspólnym mianownikiem jest Europa Środkowo-Wschodnia jako kraina pochodzenia artystów, kompozytorów czy po prostu będąca inspiracją dla dzieł prezentowanych podczas festiwalu.
Koncerty odbywają się w najpiękniejszych, najbardziej klimatycznych i najlepiej nagłośnionych salach w stolicy. W związku z tym, ze względu na mnogość lokalizacji, Festiwal stał się wyzwaniem logistycznym. Pomoc wolontariuszy, którzy jednocześnie stali się ambasadorami Festiwalu, okazała się nieoceniona. Z drugiej strony – dla wolontariuszy była to możliwość obserwowania organizacji takiego przedsięwzięcia od kuchni, poznanie specyfiki pracy w instytucji kultury i uczestnictwo w koncertach. Ludzie angażują się w działania wolontariackie z różnych powodów. Mają różne motywacje do tego, by decydować się na wspieranie projektów i programów instytucji czy organizacji. Jakie motywacje kierują wolontariuszami? Opowiem o nich na Konferencji Wolontariat w Kulturze już 25 listopada na Zamku Królewskim w Warszawie.
A może by tak wolontariat? Mała instytucja zakłada swoją Drużynę
Prezentująca: Paulina Małecka, Centrum Kultury Dziecka w Zgierzu
Wolontariat w Centrum Kultury Dziecka w Zgierzu działa od dwóch lat, co oznacza, że Drużyna W zbawia (nasz) świat już niemal 102 tygodnie! Mamy młodziaków, którzy spędzili u nas już prawie 600 godzin- zbiorczo to prawie miesiąc bycia z nami, dzień i noc. W tym czasie Młodziaki wspierali nas w organizowaniu Dnia Dziecka, Nocy Muzeów, Spotkania Świątecznego, i w ogóle miliona innych spotkań, wpadali i w ferie i w wakacje, a nawet ochoczo dmuchali baloniki. Dużo baloników. Mamy też cudowne Panie ceramiczne, które są u nas co czwartek po kilka godzin i tam tworzą z gliny cuda. A potem my je wręczamy dzieciakom w nagrodę.
Znaliście kiedyś jakiegoś superbohatera? My mamy ich 10! Podczas Konferencji Wolontariat w Kulturze opowiem o pewnej Drużynie, która bije na głowę wszystkie drużyny znane nam ze świata komiksu i kinematografii. Drużynie, w szeregach której ramię w ramię działają i młodzi i Ci trochę starsi. Będę mówiła o tym, co nas zainspirowało do utworzenia wolontariatu, jak wyglądały nasze początki i jak wygląda nasza współpraca z Drużyną W - czyli naszymi wolontariuszami i wolontariuszkami. Wystąpienie przede wszystkim kieruję do koordynatorów i koordynatorek oraz do osób, które dopiero zaczynają pracę w tym charakterze, ale i dyrektorzy znajdą tu coś dla siebie. Między wierszami umieszczę kilka rad i rozwiązań - słuchajcie zatem uważnie. Do zobaczenia!
Po początku nastąpiły nowe początki, czyli o czym pamiętać na start i w trakcie?
Prezentujący: Marek Kosendiak - Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu
Centrum Historii Zajezdnia podjęło współpracę z wolontariuszami we wrześniu 2017 r. gromadząc w różnych okresach około 20 osób. Wolontariusze przede wszystkim wspierają cykl spotkań „Świadkowie Historii opowiadają Wrocław” oraz wydarzenia organizowane w Centrum Historii Zajezdnia (kongresy, konferencje, koncerty, gry miejskie, oprowadzanie). W ostatnim roku wolontariusze wzięli udział w szkoleniach dotyczących historii mówionej i dzięki temu, przy ich pomocy, udało się zrealizować cztery nagrania Świadków Historii.
Staramy się wspierać rozwój naszych wolontariuszy, zorganizowaliśmy dla nich m.in. kuratorskie oprowadzanie po wystawie, szkolenia z wystąpień publicznych, wizytę studyjną w Centrum Dokumentacyjnym oraz szkolenia z prowadzenia profili zawodowych. Maciej – nasz osiemnastoletni Wolontariusz – przygotował w tym roku wystawę „Nuty Niepodległości – Kazimierz Kanaś” (historię krewnego Piłsudczyka), która przez pół roku była eksponowana na wystawie głównej Centrum Historii Zajezdnia. Będzie nominowany do wrocławskiego konkursu „Oblicza Wolontariatu”. W mojej opowieści uwzględnię trzech interesariuszy Wolontariatu w instytucji kultury: dyrekcję, koordynatorów i wolontariuszy. Opowiem o tym, czego nie może zabraknąć na początku, żeby mądrze zacząć pracę z wolontariuszami i o tym, żeby nie przegapić momentów zwrotnych. Można je nazwać kryzysowymi, a można nazwać ewaluacją i nowymi początkami. Wszystkie opowieści zobrazuję przede wszystkim dwoma projektami: Świadkowie Historii opowiadają Wrocław oraz wejściem w fazę wolontariatu stałego „nie-(tylko)-akcyjnego”.
#Autobuskultury. Przystanek: Wolontariat
Prezentująca: Patrycja Bałabańska – Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie
„Autobus Kultury” - projekt zrealizowany przez Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie latem 2019 roku. Przez projekt chcieliśmy dotrzeć z wydarzeniami kulturalnymi do osób, które nie zawsze, z różnych względów, mogą swobodnie korzystać z oferty Miejskiego Ośrodka Kultury. Autobus Kultury zatrzymywał się w każdy poniedziałek wakacji w innej dzielnicy miasta. Animatorzy i wolontariusze Miejskiego Ośrodka Kultury zapraszali dzieci, młodzież i dorosłych do wspólnego, twórczego spędzania czasu między poniedziałkiem a piątkiem. Uczestnicy projektu mogli wziąć udział w warsztatach storytellingu, w warsztatach ekologicznych, plastycznych, muzycznych, a także w projekcjach filmowych.
Wolontariusze mieli w projekcie zupełnie sprawczą rolę i zadania, byli zaangażowani od momentu powstawania jego koncepcji – czynnie brali udział w procesie jej postawania, przez realizację – razem z animatorami z Miejskiego Ośrodka Kultury byli załogą „Autobusu Kultury”, a także nierzadko sami proponowali i prowadzili warsztaty i spotkania. Na Konferencji opowiem o spełnionym marzeniu - o starym, dymiącym i plamiącym autobusie, który pojawił się w głowach, a później na ulicach Olsztyna; który najpierw zmienił się, a później ludzi wokół. O autobusie, który podczas 44 dni realizacji projektu #autobuskultury, odkrył cudowny potencjał mieszkańców naszego miasta. O ponad 2200 olsztynianach, którzy aktywnie współtworzyli kulturę, dzień po dniu dokładając swoją twórczą cegiełkę. Wreszcie o ludziach, bez których to wszystko, co powyżej – nie byłoby z pewnością tak pełne, kompletne i wartościowe. Opowiem o wolontariuszach, których zaprosiliśmy na pokład #autobusukultury, i o tym, jak i gdzie to wszystko się zaczęło.
Wolontariusze-wolontariuszom. Chcą? Muszą? Się duszą?
Prezentujące: Justyna Majewska & Monika Rucińska – Muzeum Emigracji w Gdyni
[U]czynni kulturalnie – tak brzmi nazwa projektu wolontariatu w Muzeum Emigracji, który organizowany jest niemal od pierwszych dni istnienia instytucji. Program koncentruje się na współpracy długoterminowej. Baza [U]czynnych wolontariuszek i wolontariuszy liczy 164 osoby, w wieku 14-79 lat. Ich główne zaangażowania polegają na wspieraniu wszystkich muzealnych działów w zakresie organizowanych wydarzeń. Wspólnym mianownikiem wolontariuszy współpracujących z muzeum jest chęć działania i budowania dobra wspólnego, opartego na współtworzeniu instytucji
kulturalnej. Muzeum Emigracji - generuje zaangażowanie, daje możliwości, otacza wolontariuszy opieką. Zaufać, zauważyć potencjał i wspierać - partnerstwo i determinacja w wolontariacie. Na Konferencji Wolontariat w Kulturze opowiemy kilka słów o tym, że warto.
Bliskie muzeum, czyli Lokalne Pomysły Muzealne
Prezentująca: Anna Zajda – Muzeum Łazienki Królewskie
Lokalne Pomysły Muzealne (LPM) to działania animacyjno-edukacyjne, w których uczestniczyć mogą osoby indywidualne i grupy, w tym lokalni aktywiści oraz animatorzy. Idea projektu wynika z przekonania, że zbiory i historia Muzeum to dobry punkt wyjścia do sąsiedzkich rozmów, spotkań oraz inicjatyw. Pierwsza edycja projektu LPM z 2018 roku składała się z dwóch etapów: „Rama na Dwór” (wakacyjne animacje w sąsiedztwie Łazienek) i „Finałów”(wydarzeń przygotowanych przez wolontariuszy dla sąsiadów Łazienek Królewskich).
Jak wolontariusze mogą pomóc w budowaniu bliskich relacji z sąsiadami muzeum? Dlaczego dzięki ich udziałowi muzealne działania nabierają wyjątkowego charakteru? W ramach projektu Lokalne Pomysły Muzealne wolontariuszki Ula, Kasia i Jagoda przygotowały wydarzenie dla sąsiadów Łazienek. To na jego przykładzie, podczas konferencji Wolontariat w kulturze, opowiem jak dzięki wolontariuszom Łazienki Królewskie stają się „bliskim” muzeum.