Byliśmy mocno zainspirowani edycją 2016, ale szybko okazało się, że program zdecydowanie przerósł nasze oczekiwania. Dostaliśmy dużo więcej, niż mogliśmy się spodziewać.

„Zaproś nas do siebie! 2017” realizowany był w formie wizyt studyjnych, spotkań i konsultacji z ekspertami, wspierających przygotowanie oferty programowej na 2018 rok i wzmocnienie marki instytucji kultury, osadzonej na tożsamości miejsca. To sprawa niebagatelna w odniesieniu do prowadzonej przez Gminę Pomiechówek modernizacji Gminnego Ośrodka Kultury w Pomiechówku. Program pomagał także w odkryciu lokalnych kontekstów kulturowych oraz przeprowadzeniu diagnozy potrzeb kulturalnych społeczności lokalnej gminy Pomiechówek.

Każda z wizyt okazywała się studnią inspiracji. Z warszawskich instytucji, zwłaszcza z Muzeum Powstania Warszawskiego, przywieźliśmy przekonanie, że współpraca z wolontariuszami musi mieć charakter systemowy. Później - dzięki szkoleniom Kadry Kultury - mogliśmy się w tym temacie wzmocnić i poznać szczegółowe zasady owocnego współdziałania. W Lublinie poznaliśmy, jak działać "z" mieszkańcami, a nie tylko "dla" mieszkańców. Potwierdziło to dodatkowo naszą intuicję (zaszczepioną podczas udziału w 2013 w programie Dom Kultury + Inicjatywy lokalne), że możemy uwolnić się od "przekleństwa" oferty, tworzenia błyskotliwych rozwiązań. Możemy o nie spytać naszych mieszkańców - i zaprosić do ich współtworzenia. Angażować ludzi do odnajdywania w sobie twórczego potencjału - to streszcza nasze motto "Działaj z PomPĄ". W Krakowie poznaliśmy sekret: tylko pasja przyciąga. Pracując z pasją mamy gwarancję, że ludzie będą chcieli się do nas dołączyć. Niezwykłym doświadczeniem był lipcowy pobyt w Parku Dzieje, gdzie zostaliśmy niejako dołączeni do rzeszy blisko dwustu wolontariuszy, tworzących fenomenalne widowisko plenerowe "Orzeł i Krzyż".

Bodaj najmocniejszym akcentem była wizyta w Małopolsce. Uwagi naszego przewodnika, Piotra Idziaka nie pozwalały przeoczyć żadnego z ważnych elementów pracy osadzonej w dziedzictwie lokalnym Kielc, Michniowa czy Gorlic. Nie tylko wreszcie (dzięki genialnej pani Kasi z Muzeum PTTK w Gorlicach) zrozumieliśmy, o co właściwie chodziło w I wojnie światowej, ale i pojęliśmy, że w każdej miejscowości są ukryte lokalne wątki, a naszym zadaniem jest ich wydobycie. Zaangażowanie społeczności lokalnej w procesie odkrywania swoich korzeni buduje tożsamość. To przesłanie wzmocniła jeszcze wizyta podsumowująca na Śląsku. Trudno zapomnieć czernickie przestawienie oparte na wspomnieniach mieszkańców czy bogactwo niepozornego muzeum regionalnego w Suszcu. Hurdu_hurdu! Ileż odcieni ma polska kultura!

Dodać należy, że efektem współpracy nawiązanej w ramach programu "Zaproś nas do siebie! 2017" jest też udział gminy Pomiechówek w ogólnopolskim projekcie "Nasze Wielkie Historie”, dofinansowanym ze środków Programu Wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017-2021. To była realnie nasza pierwsza taka ścisła styczność z młodzieżą, która w okolicy wieku gimnazjalnego zazwyczaj traci kontakt z naszym ośrodkiem kultury. To był też trening współpracy ze szkołami, który już rodzi nowe pomysły. Przetestowanie drogi zbierania lokalnych historii traktujemy jako świetne przygotowanie do organizacji - razem ze społecznością szkoły - jubileuszu 80-lecia Szkoły Podstawowej im. Wiktora Thommee w Pomiechówku, której powstanie łączy się z postacią premiera II RP Sławoja Felicjanie Składkowskiego. To o nim przecież, wiernym legioniście Piłsudskiego, mówiła nasza pomiechowska plansza wystawy "Nasze Wielkie Historie".

Realizujemy lekcje historyczne na bazie filmu "Stacja Pomiechówek" przygotowanego w ramach projektu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki programowi "Zaproś nas do siebie! 2017”, mamy odwagę sięgania po trudne a ważne tematy, np. związane z akcją zbrojną oddziału Mieczysława Dziemieszkiewicza (ps. Rój) na stacji w Pomiechówku. Zginęło wówczas trzech mieszkańców, którym władza ludowa w latach 70. XX wieku postawiła pomnik, czyniąc z nich bohaterów. Kontrowersyjny kamień na stacji dzielił lokalną społeczność. O działalności Żołnierzy Niezłomnych nie mówiło się wcale. Teraz - dzięki "Zaproś nas do siebie! 2017" - mamy odwagę mierzyć się z trudną historią Polski w jej lokalnych kontekstach. W przyszłym roku jeszcze intensywniej będziemy drążyć kolejne trudne zagadnienie: odkrywamy III Fort w Pomiechówku - mazowiecką katownię, miejsce pamięci narodowej.

Wizyty studyjne otwierały nam oczy i umysł, dostarczając niezliczonych natchnień. Ten program, wzmacniający kompetencje pracowników instytucji kultury, dał kadrze PomPY Pomiechówek nową odwagę, by zawalczyć o jakość więzi społecznych i jeszcze lepsze organizowanie aktywności kulturalnej w naszej gminie.

Paradoksalnie program "Zaproś nas do siebie! 2017" zabrał nam sporo czasu, ale dał mnóstwo satysfakcji oraz trudnych do przecenienia kontaktów w ogólnopolskiej sieci kultury. Dodał wagony motywacji i dobrej energii. Praca w kulturze ma sens! Nie tylko dla nas, ale - może przede wszystkim - dla przyszłych pokoleń.

Dziękuję - Agnieszka Brzezińska-Brańska, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Pomiechówku