Settings and search
Organizacje międzynarodowe
Zapraszamy do zapoznania się z informacjami nt. organizacji międzynarodowych mających wpływ na kształtowanie polityki kulturalnej
Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Edukacji i Kultury
Organizacja polityczna, założona w 1949 roku, skupiająca obecnie 47 państw europejskich.
Nadrzędnym celem Rady Europy jest ochrona praw człowieka, obrona demokracji parlamentarnej i rządów prawa, rozwój porozumień o zasięgu kontynentalnym w celu ujednolicania praktyki społecznej i prawnej poszczególnych państw oraz promowanie tożsamości europejskiej.
Wiedeński Szczyt Rady Europy w październiku 1993 roku wyznaczył bieżące priorytety, uznając, że Organizacja powinna stać na straży bezpieczeństwa demokratycznego opartego na prawach człowieka, demokracji i rządach prawa. W czasie Drugiego Szczytu w Strasburgu w październiku 1997 roku, głowy państw i szefowie rządów przyjęli plan działania, którego celem było wzmocnienie aktywności Rady Europy w następujących obszarach:
- demokracja i prawa człowieka
- spójność społeczna
- bezpieczeństwo obywateli oraz wartości demokratyczne
- zróżnicowanie kulturowe.
Trzeci Szczyt Rady Europy, który odbył się w Warszawie 16 i 17 maja 2005 roku, zakończył się przyjęciem deklaracji politycznej oraz planu działania dla Rady Europy na najbliższe lata. Są to:
- promowanie wspólnych podstawowych wartości praw człowieka, rządów prawa i demokracji
- wzmacnianie bezpieczeństwa obywateli Europy, w szczególności poprzez walkę z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną i handlem ludźmi
- popieranie współpracy z innymi międzynarodowymi i europejskimi organizacjami
Obecnie Organizacja nadal się rozwija, rozszerzając jednocześnie działania w zakresie monitoringu, aby zagwarantować poszanowanie przez wszystkie państwa zobowiązań przyjętych wraz z uzyskaniem członkostwa.
Organem decyzyjnym Organizacji jest Komitet Ministrów, złożony z 47 ministrów spraw zagranicznych lub ich zastępców rezydujących w Strasburgu (ambasadorów lub stałych przedstawicieli).
Ciałem doradczym Rady Europy jest Zgromadzenie Parlamentarne, skupiające 630 członków (315 przedstawicieli i 315 zastępców) z 46 parlamentów krajowych oraz delegacje o statusie gościa specjalnego. Przewodniczącym Zgromadzenia jest obecnie René van der Linden (Holandia).
Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy (CLRAE), złożony z Izby Władz Lokalnych i Izby Regionów. Przewodniczącym Kongresu jest obecnie Giovanni Di Stasi (Włochy).
1800-osobowy sekretariat, na którego czele stoi od września 2004 roku Sekretarz Generalny Terry Davis (Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej), były Wiceprzewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego i były Przewodniczący Grupy Socjalistycznej Zgromadzenia Parlamentarnego.
Członkowie
Członkiem Rady Europy może zostać każde zaproszone przez Organizację państwo europejskie akceptujące zasady rządów prawa i ochrony praw człowieka. Kryteria ochrony praw człowieka, demokracji parlamentarnej oraz rządów prawa są decydujące.
Na początku swego istnienia Rada Europy zrzeszała dziesięć państw zachodnioeuropejskich. Pozostałe państwa Europy stopniowo przystąpiły do organizacji z chwila, kiedy jesienią 1989 roku rozpoczął się upadek systemu komunistycznego w Europie Środkowej i Wschodniej (Polska została członkiem Rady Europy w 1991).
Działania
Do chwili obecnej Rada Europy ustanowiła 211 wiążące prawnie traktaty lub konwencje europejskie, dotyczące zagadnień rozciągających się od praw człowieka do walki ze zorganizowaną przestępczością i od zapobiegania torturom do ochrony danych, czy współpracy kulturalnej. Wiele z nich otwartych jest dla państw nie będących członkami Organizacji. Rada tworzy również zalecenia (rekomendacje) dla rządów zawierające wytyczne polityki wobec kwestii takich jak zagadnienia prawne, zdrowie, edukacja, kultura i sport.
Polityka kulturalna Rady Europy
Rada Europy tworzy zalecenia (rekomendacje) dla rządów państw członkowskich zawierające wytyczne polityki wobec kwestii takich jak zagadnienia prawne, zdrowie, edukacja, kultura i sport. Organizacja wielokrotnie inicjowała międzynarodowe spotkania i konferencje, których owocem były dokumenty wyznaczające dalsze kierunki działań w sferze zachowania bogactwa kulturalnego Europy oraz określenie priorytetów polityki kulturalnej krajów członkowskich. Począwszy od 1954 roku Rada Europy za nadrzędne zadania polityki kulturalnej uznaje: ochronę wspólnego dziedzictwa kulturowego, wspieranie różnorodności kulturalnej oraz stymulację rozwoju kultury.
Koncepcja polityki kulturalnej sprecyzowana na konferencjach Rady Europy przykłada dużą wagę do kwestii stawienia czoła wyzwaniom współczesności, poprzez wspieranie rozwoju duchowego społeczeństw oraz ochronę ich tożsamości kulturowej. Strukturę wspólnego modelu polityki kulturalnej państw członkowskich tworzą takie wartości jak:
- demokracja dostępu do kultury i decentralizacja polityki kulturalnej (I Konferencja Ministrów Kultury w Oslo – 1976 r.)
- uznanie kultury za główny stymulator rozwoju globalnego (II Konferencja Ministrów Kultury w Atenach – 1978 r.)
- prymat celów kulturalnych w rozwoju globalnym (III Konferencja Ministrów Kultury w Luxemburgu – 1981 r.)
- przyjęcie Europejskiej Deklaracji w sprawie celów kulturalnych (IV Konferencja Ministrów Kultury w Berlinie Zachodnim –1984 r.)
- konieczność wzmożonego finansowanie przedsięwzięć kultury przez państwo i zwiększenia roli mecenatu prywatnego (V Konferencja Ministrów Kultury w Sintrze – 1987 r.)
W trakcie III Szczytu Rady Europy (Warszawie w dniach 16-17 maja 2005 r.) przyjęto kolejne dokumenty wyznaczające współczesne cele polityki promowanej przez Organizację: Deklarację Warszawską oraz Plan Działania Rady Europy na najbliższe lata. Sformułowania Deklaracji wzywają państwa członkowskie do „odnowienia zobowiązania do przestrzegania wspólnych wartości i zasad zakorzenionych w europejskim dziedzictwie kulturalnym, religijnym i humanistycznym – dziedzictwie wspólnie tworzonym, jak i bogatym w swojej różnorodności”. Jednym ze strategicznych celów Planu Działania jest budowa bardziej humanistycznej i otwartej Europy, który powinien być osiągnięty poprzez szacunek i promocję różnorodności kulturalnej – warunkami rozwoju społeczeństw w oparciu o solidaryzm (w Warszawie w dniach 16-17 maja 2005 r.) przyjęto kolejne dokumenty wyznaczające współczesne cele polityki promowanej przez Organizację oraz Rady Europy na najbliższe lata. Sformułowania Deklaracji wzywają państwa członkowskie do „odnowienia zobowiązania do przestrzegania wspólnych wartości i zasad zakorzenionych w europejskim dziedzictwie kulturalnym, religijnym i humanistycznym – dziedzictwie wspólnie tworzonym, jak i bogatym w swojej różnorodności”. Jednym ze strategicznych celów Planu Działania jest budowa bardziej humanistycznej i otwartej Europy, który powinien być osiągnięty poprzez szacunek i promocję różnorodności kulturalnej – warunkami rozwoju społeczeństw w oparciu o solidaryzm.
Działania
Dążąc do rozwoju polityki kulturalnej w poszczególnych państwach członkowskich, a w szczególności promocji takich działań, które uwzględniałyby pełny dostęp obywateli do dóbr kultury, lepsze poznanie innych kultur i dialog pomiędzy kulturami, Rada Europy inauguruje wiele projektów.
Są to akcje kulturalne i programy kulturalne (takie jak: Europejskie wystawy sztuki, Dni Dziedzictwa Europejskiego, czy program Eurimages mający na celu koprodukcję, dystrybucję i wystawianie dzieł kina europejskiego), ale także szeroko zakrojone projekty wspomagające demokratyczną transformację w nowych państwach członkowskich (projekt MOSAIC – dla Europy Południowo – Wschodniej w latach 1998 - 2003 i STAGE – dla Południowego Kaukazu, do 2009 roku).
Pod patronatem Rady Europy powstaje również wiele przedsięwzięć o charakterze informacyjnym, edukacyjnym, publicystycznym. Wśród nich, na stronie http://www.culturalpolicies.net/ udostępnione zostało kompendium na temat europejskiej polityki kulturalnej (zawierająca informacje o tendencjach w polityce kultury 36 krajów i stanowiąca jednocześnie system monitoringu polityki kulturalnej UE).
Więcej o działaniach Rady Europy w sektorze kultury na stronie (strona dostępna w języku angielskim i francuskim): http://www.coe.int/T/DG4/CultureHeritage/Default_en.asp
Kontakt
Biuro Informacji Rady Europy w Polsce
Al. Niepodległości 22, 02-653 Warszawa
tel. (48 22) 845 20 84, 853 57 73
fax (48 22) 853 57 74
http://www.coe.org.pl
e-mail: info@coe.org.pl
Oficjalna strona Rady Europy:
http://www.coe.int/ (po angielsku),
UNESCO
(United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization)
Organizacja założona 16 listopada 1945 roku przez 37 państw.
Idea
Myśl przewodnią dla działań Organizacji stanowi stwierdzenie: „Wojny mają swój początek w ludzkich umysłach, i w ludzkich umysłach powinna zostać wykształcona idea pokoju.”
UNESCO podejmuje pracę na rzecz wprowadzenia równego dla wszystkich dostępu do kompletnej edukacji, do poznania obiektywnych prawd nauki oraz umożliwienia nieograniczonej wymiany wiedzy i idei. Celem organizacji jest przyczynienie się do utrzymania pokoju i bezpieczeństwa na świecie. Realizacji tego celu mają sprzyjać działania inicjowane w sferze edukacji, nauki, kultury oraz współpracy międzynarodowej, dla których wspólną ideą jest poszanowanie sprawiedliwości, prawa, praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich, bez względu na rasę, płeć, język, religię.
Struktura
Konferencja Generalna jest głównym organem decyzyjnym UNESCO. Tworzą ją przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich. Określa ona strategię i główne kierunki pracy Organizacji. Przygotowuje i zatwierdza program i budżet UNESCO.
Radę Wykonawczą tworzą przedstawiciele 58 krajów członkowskich. Jej skład odzwierciedla różnorodność kultur krajów należących do Organizacji, jest on ustalany w wyniku międzyrządowych negocjacji. Nadzoruje ona wdrażanie decyzji Konferencji Generalnej jak i ogół działań UNESCO.
Sekretariat Organizacji tworzy Dyrektor Generalny wraz z podległą mu administracją. Dyrektor Generalny pełni rolę dyrektora wykonawczego. Formułuje on propozycje sposobu wdrażania decyzji Konferencji Generalnej i Rady Wykonawczej oraz przygotowuje projekt dwuletniego programu i budżetu. Podlegli mu pracownicy wprowadzają w życie zatwierdzony program.
Sieć Komisji Narodowych reprezentuje Organizację w krajach członkowskich i w krajach stowarzyszonych. Komisje stanowią ważny łącznik pomiędzy społeczeństwem obywatelskim a Organizacją.
Członkowie
Obecnie do UNESCO należy 191 krajów, 6 państw posiada status krajów stowarzyszonych.
Działania UNESCO są finansowane z budżetu regularnego i ze środków pozabudżetowych. Dwuletni budżet regularny jest finansowany przez Państwa członkowskie ze składek, których wysokość dla każdego kraju jest określona. Budżet regularny na lata 2004 -2005 wynosi 610 milionów USD. UNESCO dysponuje również środkami pozabudżetowymi zasilającymi poszczególne programy, a w szczególności działania w terenie oraz mającymi na celu poszerzenie kręgu odbiorców poszczególnych programów.
Działania
UNESCO podejmuje działania w następujących dziedzinach:
- Edukacja
Programy: Edukacja dla Wszystkich (EFA), Szkoły Stowarzyszone UNESCO, Katedry UNESCO, UNEVOC, UNESS, ESD, programy stypendialne i stażowe.
http://www.unesco.org/en/education
- Nauka
Programy: Program Bioetyki, międzynarodowe programy naukowe, programy oceanograficzne i dotyczące ekosystemów, program dotyczący polityki technologicznej, energii odnawialnej, inżynierii, program MOST (Management of Social Transformations).
http://www.unesco.org/science/
Działania w sektorze kultury
- Polityka kulturalna UNESCO
Konferencje UNESCO poświęcone kształtowaniu polityki kulturalnej krajów członkowskich mają za cel wypracowanie wspólnej, uniwersalnej koncepcji polityki w dziedzinie kultury. Jednak poruszane na nich kwestie często rodzą wątpliwości. Głównym problemem – podjętym po raz pierwszy w czasie obrad okrągłego stołu w Monaco (1967), - który nie doczekał się jednoznacznego rozwiązania, jest pytanie o stopień interwencji państwa w dziedzinę kultury. Oficjalne stanowisko UNESCO, przynajmniej w sferze finansowania działań kulturalnych zaleca państwom członkowskim raczej interwencję, niż leseferyzm, pozostawiając jednak tę kwestię otwartą w pozostałych dziedzinach.
Ostatecznie dokumenty Konferencji Ministrów Kultury krajów członkowskich UNESCO nie narzucają jednej dla wszystkich krajów struktury polityki kulturalnej, podkreślając jednak, że sfera kultury jest sferą wartości oraz zalecając państwom członkowskim przeznaczenie odpowiedniej części budżetu na jej rozwój.
W 2001 roku na Konferencji Generalnej UNESCO 185 państw członkowskich przyjęło jednomyślnie Powszechną Deklarację o różnorodności kulturowej. Głównym przesłaniem tego dokumentu jest przekonanie, że dialog pomiędzy kulturami jest najlepszą gwarancją pokoju i bezpieczeństwa. Tym samym, podniesiona do rangi wspólnego dziedzictwa ludzkości różnorodność kulturowa staje się jednym z podstawowych priorytetów działań UNESCO w sektorze kultury.
W 2005 roku przyjęto projekt Konwencji o Ochronie i Upowszechnieniu Treści Kulturowych i Ekspresji Artystycznych. Dokument ten, określając nową formułę międzynarodowej współpracy w dziedzinie kultury stawia sobie za cel obronę różnorodności kulturowej przed wpływem globalizacji. Podkreśla on suwerenne prawa państw do wypracowania własnej polityki w tej dziedzinie, uznając jednocześnie nienaruszalność praw człowieka i swobód w zakresie twórczości i dostępu do dóbr kultury.
Konsekwencją tych ustaleń UNESCO w dziedzinie polityki kulturalnej jest powołanie Międzynarodowego Funduszu na rzecz Różnorodności Kulturowej.
- Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO
W 1972 roku UNESCO wypracowało Konwencję dotyczącą Ochrony Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego (Polska ratyfikowała Konwencję w 1976 roku).
Konwencja UNESCO uznaje pojęcie dziedzictwa światowego za uniwersalne ; obiekty dziedzictwa kulturowego i naturalnego w takim ujęciu należą, bez względu na miejsce usytuowania, do całej ludzkiej populacji i powinny być przedmiotem jej troski.
Misja UNESCO polega nie tylko na ewidencjowaniu listy obiektów wspólnego dziedzictwa ludzkości oraz zachęcaniu poszczególnych krajów do przyjęcia Konwencji, ale również na aktywnym promowaniu polityki wrażliwości społecznej wobec ochrony dziedzictwa światowego oraz współpracy międzynarodowej mającej na celu konserwację i ochronę jego obiektów.
Pełną Listę Światowego Dziedzictwa można zobaczyć na stronie (strona dostępna w języku angielskim i francuskim, wyposażona w wyszukiwarkę) : http://whc.unesco.org/en/list/
- Granty
Międzynarodowy Fundusz na rzecz Promocji Kultury UNESCO (International Fund for the Promotion of Culture UNESCO) został powołany do życia przez UNESCO w listopadzie 1974 roku.
Fundusz wspiera projekty rozwoju kultury. Granty przeznaczane są zarówno na finansowanie małych projektów kulturalnych, jak i na wspomaganie większych projektów współfinansowanych przy pomocy innych organizacji, których cele zgodne są z głównymi celami i priorytetami UNESCO.
Fundusz przydziela granty na realizację projektów kulturalnych, które powinny się mieścić w następujących kategoriach:
- Promocja różnorodności kulturalnej ekspresji w jej wszystkich odmianach;
- Udoskonalanie efektywności i korygowanie zarządzania kulturą narodową i regionalną, instytucjami kulturalnymi i artystycznymi i wszelkiego rodzaju organizacjami artystycznymi;
- Badania na polu współczesnej kultury (łącznie z rozwojem kultury, wytworami kultury i przepływem kultury);
- Promocja kultury skierowanej do nowych odbiorców i nowej publiczności w wykonaniu organizacji zajmujących się wymianą kulturalną.
Projekty mogą być składane przez: podmioty publiczne; instytucje prywatne; profesjonalne grupy, artyści i menadżerowie kultury; osoby prywatne, najchętniej artyści.
Więcej informacji na temat grantów na stronie: http://portal.unesco.org/culture/en/ev.php-URL_ID=2921&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html
Międzynarodowy Fundusz na rzecz Promocji Kultury UNESCO jest również fundatorem stypendiów dla artystów UNESCO - Aschberg. Środki na program stypendialny, który zainaugurowany został w 1994 roku, pochodzą ze sprzedaży zamku przekazanego UNESCO przez szwedzkich filantropów – mężów Aschberg. W latach 1994 – 2006 ufundowano 650 stypendiów w 149 instytucjach dla laureatów z 72 krajów.
Informacja o stypendiach artystycznych:
http://portal.unesco.org/culture/en/ev.php-URL_ID=25909&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html
Kontakt
Polski Komitet ds. UNESCO
Pałac Kultury i Nauki, 7 piętro
Plac Defilad 1, 00-901 Warszawa
Tel./fax: 48 (22) 620 33 55, 620 33 62, 624 24 96
http://www.unesco.pl
e-mail: komitet@unesco.pl
Oficjalna strona UNESCO www.unesco.org (dostępna w kilku wersjach językowych)
EUROSTEP
(European Solidarity Towards Equal Participation of People)
Idea
EUROSTEP jest międzynarodową instytucją, powołaną do życia w czerwcu 1990 r., zrzeszającą organizacje pozarządowe, które działają na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego na świecie.
Dążeniem instytucji jest realizacja idei globalnej odpowiedzialności poprzez wspomaganie polityki rozwojowej i humanitarnej Unii Europejskiej. EUROSTEP stawia sobie za cel zastosowanie założeń UE do polityki krajów ACP (kraje Afryki, Karaibskie oraz Pacyfiku) na wielu płaszczyznach; ustalając struktury współpracy, inicjując powstawanie stowarzyszeń obywatelskich w krajach ACP oraz monitorując ich działania, wspierając rozwój współpracy handlowej, wymiany międzykulturowej między UE a krajami ACP, itp.
Konwencja EUROSTEPU przewiduje nie tylko realizację zasad współpracy rozwojowej i humanitarnej, ale także aktywną obronę wartości, które je konstytuują.
Współpraca organizacji członkowskich EUROSTEPU ma na celu zwiększenie przepływu informacji i doświadczeń, powinna sprzyjać także realizacji projektów o zasięgu międzynarodowym i wzmacniać rzeczywistą współpracę między rządami poszczególnych państw oraz innymi organizacjami i instytucjami.
Struktura
Zgromadzenie Generalne – podejmuje decyzję, co do programu EUROSTEPU
Komitet Wykonawczy – składa Zgromadzeniu Generalnemu propozycje priorytetów programu EUROSTEP.
Sekretariat – koordynuje pracę EUROSTEPU oraz organizacji członkowskich zdefiniowaną parametrami przyjętego programu, monitoruje rozwój polityki Unii Europejskiej odpowiadającej programowi oraz zapewnia organizacjom członkowskim odpowiedni zasób informacji i analiz.
Członkostwo
O członkostwo w stowarzyszeniu ubiegać się mogą organizacje pozarządowe wywodzące się z krajów Unii Europejskiej, promujące współdziałanie ludzi różnych wyznań i środowisk, zaangażowane we współpracę z Azją, Afryką i Ameryką Łacińską, wrażliwe na kwestie społeczne i ekologiczne. Od organizacji członkowskich oczekuje się aprobaty celów programu EUROSTEPU oraz uczestniczenia w jego działaniach.
- Procedura aplikacyjna
Aby zostać członkiem EUROSTEP należy uzyskać zaproszenie. Organizacja starająca się o członkostwo powinna wyrazić na piśmie skierowanym do Dyrekcji EUROSTEP swą chęć zostania członkiem stowarzyszenia. List taki, obok wyrażenia zainteresowania członkostwem w EUROSTEP, powinien również deklarować akceptację zasad statutowych organizacji oraz gotowość przestrzegania warunków i procedur członkostwa.
Do listu dołączyć należy kopię ostatnich dokumentów księgowych oraz raport roczny organizacji.
Z jednego kraju członkowskiego UE, przynależność do EUROSTEPU, uzyskać mogą maksymalnie dwie organizacje.
Kandydatura przyszłego członka powinna być poparta przez dwie organizacje członkowskie w trakcie Zgromadzenia Generalnego, a następnie przegłosowana przewagą 2/3 głosów.
Działania
Instytucja zaangażowana jest w następujące inicjatywy: Civil Society Contact Group, (skupiająca organizacje pozarządowe działające w różnych sektorach), Cotonou Monitoring Group (dotycząca współpracy europejskich NGO z krajami ACP), Euforic (forum oraz platforma informacyjna na temat współpracy międzynarodowej), Social Watch (międzynarodowa organizacja pozarządowa monitorująca działania na rzecz równości i społeczeństwa obywatelskiego), ACP Civil Society Forum oraz South Asian Alliance for Poverty Eradication (instytucja monitoringująca współpracę organizacji obywatelskich Azji Południowej oraz UE).
Kontakt
Eurostep
Eurostep AISBL
Rue Stévin 115
B-1000 Brussels Belgium
Tel.: +32 (0)2 231 16 59
Fax: +32 (0)2 230 37 80
e-mail: admin@eurostep.org
www.eurostep.org
Dyrekcja Generalna Komisji Europejskiej ds. Edukacji i Kultury
Idea
Misja Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury wyznaczona jest przez trzy zasadnicze priorytety:
- Kształtowanie Europy wiedzy - rozwój zróżnicowanych form edukacji i kształcenia ustawicznego, mający na celu wspieranie konkurencyjności gospodarczej Europy, przy zachowaniu priorytetów polityki spójności Unii. Dzięki temu gospodarka państw Unii powinna stać się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną na świecie
- Rozwój europejskiej przestrzeni kulturalnej – ochrona europejskiej różnorodności kulturowej we wszystkich jej przejawach, szczególnie poprzez ochronę konkurencyjności przemysłu europejskiego w sektorze sztuk wizualnych oraz promocję różnorodności lingwistycznej i nauki języków obcych
- Promowanie społeczeństwa obywatelskiego – wspieranie form aktywnego uczestnictwa obywateli, przede wszystkim młodych, w kreowaniu rzeczywistości europejskiej oraz działania na rzecz obopólnego zrozumienia i zaufania społecznego
Struktura
System decyzyjny Unii Europejskiej opiera się na trzech instytucjach. Są to:
- Parlament Europejski
- Rada Unii Europejskiej
- Komisja Europejska
Dyrekcje Generalne(DG) Komisji Europejskiej są sposobem jej wewnętrznej organizacji i odpowiadają ministerstwom w strukturach państwowych. To właśnie w DG sporządzane są projekty aktów prawnych, które po serii konsultacji są przyjmowane przez Kolegium Komisarzy jako projekty Komisji. Na czele każdej DG stoi Dyrektor Generalny, będący jednocześnie przełożonym administracyjnym wszystkich pracowników danej DG. DG dzielą się z kolei na Dyrekcje a te na Jednostki. Pieczę polityczną nad poszczególnymi Dyrekcjami Generalnymi sprawują Komisarze. Ich rolą jest stymulacja polityczna danej DG bez formalnej administracyjnej ingerencji w jej funkcjonowanie.
Komisarzem Europejskim ds. Edukacji, Kształcenia, Kultury i Języków Obcych jest Ján Figel’ (Słowacja).
Członkowie
27 państw członkowskich.
Działania
W obszarze kompetencji Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury leży inicjowanie oraz koordynacja programów w dziedzinie:
- Edukacji i kształcenia
- Kultury
- Młodzieży
- Języków obcych
- Sportu
- Społeczeństwa obywatelskiego
Programy: Comenius, Erasmus, Grundtvig, Lingua, Leonardo da Vinci, Młodzież, MEDIA Plus, Współpraca UE/Kanada, Współpraca UE/USA, Współpraca UE/Australia, Współpraca UE/Japonia, Współpraca UE/Nowa Zelandia, Współpraca UE/Korea, Erasmus Mundus, Kultura 2000, Tempus, Program Schumana Fullbrichta
Akcje: Europejski model curriculum vitae, e-Learning, Dyrektywa „Telewizja bez granic”, EUROPASS-Kształcenie, Organizacje pozarządowe, Stowarzyszenia i federacje na rzecz interesu europejskiego, Miasta bliźniacze, Sport
Strony internetowe dotyczące programów i akcji dostępne są w języku angielskim.
- Polityka kulturalna
Do chwili przyjęcia Traktatu z Maastricht (1992) Wspólnota nie miała określonych kompetencji w sprawach kultury. Dziedzina kultury była jedynie reprezentowana przez doraźne inicjatywy. W 1993 roku, wraz z wejściem w życie Traktatu z Maastricht, w którym kraje członkowskie wyraziły chęć przekroczenia nowego etapu w procesie integracji, kwestia kultury doczekała się wreszcie swojej formy prawnej. Idea uczynienia nowego kroku w dziedzinie integracji wspólnoty i decyzja o przyjęciu nowych członków znalazły swój wyraz w instytucji obywatelstwa europejskiego oraz we wprowadzeniu nowych dziedzin w zakres kompetencji wspólnotowych, w tym dziedziny kultury (Traktat wprowadza nowy artykuł jej poświęcony, Artykuł 128). W oparciu o bazę prawną, współpraca kulturalna staje się jednym z celów działań Wspólnoty.
Artykuł 128 został włączony w całości do Traktatu Amsterdamskiego (1997), co więcej zapisy w artykule 151 zostały rozszerzone o paragraf 4, który wzywał do zaangażowania się w dziedzinę kultury oraz do poszanowania różnorodności kulturowej w ramach wszystkich polityk wspólnotowych i w poważaniu dla prawa wspólnotowego. (Prawne zobowiązanie instytucji Unii Europejskiej do wprowadzenia implikacji kulturowych w całość polityki wspólnotowej).
W oparciu o artykuł 151, w latach 1993-1999 zainaugurowano pierwszą generację programów kulturalnych.
Zapisy artykułu 151 zostały następnie powtórzone w treści Traktatu z Nicei (2001), a także zostały włączone do projektu art. III - 280 Traktatu ustanawiającego Konstytucję dla Europy z dnia 29 października 2004 r.
Głównym programem wspólnotowym poświęconym sprawom kultury jest Program Kultura 2007, którego realizacja - początkowo przewidziana na okres 5 lat (2000-2005), została już dwukrotnie przedłużona. Program za swój główny cel przyjął promocję wspólnych wartości kulturowych oraz wspieranie różnorodności kulturowej państw członkowskich.
Strona internetowa Programu Kultura 2000:
http://ec.europa.eu/culture/index_en.htm (dostępna w języku angielskim i francuskim). Szczegółowe informacje nt. programu są dostępne także na stronie Punktu Kontaktowego ds. Kultury, działającego przy Instytucie Adama Mickiewicza: http://www.mk.gov.pl/pkk/program.php
- Programy na lata 2007 - 2013
Nowa generacja programów Unii Europejskiej dotyczących edukacji, kształcenia, kultury, młodzieży, sztuk wizualnych na lata 2007-2013 zawiera 4 propozycje:
- Program zintegrowany w dziedzinie edukacji oraz kształcenia ustawicznego obejmujący kształcenie podstawowe (Comenius), kształcenie wyższe (Erasmus), kształcenie zawodowe (Leonardo da Vinci), kształcenie dorosłych (Grundtvig). Oferta programów w tej dziedzinie uzupełniona została przez nowy program (Jean Monet) koncentrujący się na edukacji w zakresie integracji europejskiej.
- „Młodzież w działaniu”. Celem programu jest rozwijanie u młodych ludzi odpowiedzialności, inicjatywy, poczucia solidarności i obywatelstwa oraz aktywnego zaangażowania w społeczność na poziomie lokalnym, narodowym, europejskim.
- Media 2007, który zastąpi programy MEDIA Plus oraz MEDIA formation, chroniący różnorodność kulturową Europy i jej dziedzictwo w zakresie sztuk wizualnych i kinematografii, zwiększenie przepływu filmów europejskich i innych dzieł z dziedziny sztuk wizualnych na terytorium Unii Europejskiej i poza nią, wzmocnienie europejskiego sektora sztuk wizualnych w ramach otwartego i konkurencyjnego rynku.
- Kultura 2007. Priorytety:
mobilność transnarodowa osób pracujących na rzecz sektora kultury na obszarze Unii Europejskiej;
transnarodowy przepływ dzieł sztuki, produktów kulturowych i artystycznych;
dialog międzykulturowy
Całkowity budżet programu wynosi 408 mln euro. Obszary dotowane przez Program Kultura 2007 to:
- Działania kulturalne
- Europejskie organizacje działające w dziedzinie kultury
- Analizy i opracowania, gromadzenie i rozpowszechnianie informacji z dziedziny współpracy europejskiej
Program Kultura 2007 dofinansowuje projekty jednoroczne (do 50%, nie więcej niż 200 000 €) i wieloletnie (do 50%, nie więcej niż 500000 € rocznie).
Założenia Programu Kultura 2007 http://www.mk.gov.pl/pkk/doc/biuletyn05-1.pdf (dokument w języku polskim).
Dyrekcja Generalna ds. Edukacji i Kultury
European Commission
Directorate-General for Education and Culture
Rue de la Loi 200
B-1049 Bruxelles
Belgique
Tel. (32-2) 299 11 11 (centrala)
Tel. (32-2) 29 plus numer wewnętrzny
Strona Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury: http://ec.europa.eu/dgs/education_culture/index_en.htm
Europejska Fundacja Kultury (European Cultural Foundation)
Idea
Europejska Fundacja Kultury funkcjonuje od 1954 roku. Jest to niezależna, pozarządowa organizacja z siedzibą w Holandii. Obecnie za cel fundacja przyjęła rozwój polityki kulturalnej. Założeniem przyświecającym fundacji jest wiara w to, że działania kulturalne inspirują ludzi do przekraczania granic i poszerzania horyzontów, a elementem zasadniczym i nieodzownym w procesie budowania wspólnej Europy jest kreowanie otwartych, demokratycznych organizacji społecznych.
Członkowie
Pierwsze spotkanie Rady Zarządzającej Europejskiej Fundacji Kultury (ECF) miało miejsce 16 grudnia 1954 roku w Genewie – a pierwszym przewodniczącym Fundacji został Robert Schuman. Obecny skład członków, którzy stanowią Europejską Fundację Kultury to:
- Katerina Brezinová (CZ) jeden z założycieli i Prezes Dyrektorów, Multicultural Centre Prague, Czech Republic
- Laurent Dréano (FR) Dyrektor Generalny w Dziale Kultury, Mairie de Lille, France
- Bernard Foccroulle (BE), Dyrektor Generalny, Festival d’Aix en Provence, France
- Piero Gastaldo (IT) Sekretarz Generalny, Compagnia di San Paolo, Italy
- Shreela Ghosh (GB) Dyrektor Centrum Wolnego Świata, United Kingdom
- Sonja Licht (SR) Prezydent, Belgrade Fund for Political Excellence, Serbia
- András Török (HU) Dyrektor, Summa Artium, Hungary
Działania
Fundacja uruchamia i wspiera wszelkie rodzaje ekspresji kulturalnej oraz interakcje, które sprawiają, że ludzie zaczynają rozumieć wspólną przyszłość w Europie. Organizacja wspiera tych, którym nie poświęcano wcześniej uwagi w przestrzeni kultury. Jednoczy inspirujących ludzi z pomysłami dotyczącymi polityki kulturalnej w lokalnych wspólnotach jak również na Europejskiej scenie politycznej.
Obecnie Europejska Fundacja Kultury realizuje i wspiera projekty w ramach trzech obszarów tematycznych:
- Media – tworzenie platformy wymiany opinii dla młodych ludzi,
- Mobilność – wspieranie międzynarodowych kontaktów pomiędzy artystami i praktykami działającymi w sektorze kultury i sztuki,
- Sztuka – poprzez program ALMOSTREAL podnoszenie świadomości roli, jaką pełni sztuka w dialogu międzykulturowym, debacie oraz zmianie społecznej.
Działania w sektorze kultury
Organizacja rozwija swoje działania na wielu frontach, na przykład bezpośrednio wspierając europejski sektor kultury zajmujący się dotacjami. W 2009 roku ECF dofinansowała 233 indywidualnych projektów artystycznych oraz organizacji. „Youth and Media Programme” wspiera działania kreatywnej młodzieży w środowisku nowych mediów. Zaś program „European Neighbourhood” rozwija umiejętności animatorów kultury w krajach sąsiadujących z UE. Cyfrowe bazy danych Fundacji jednoczą różnorodne społeczności, a jednym z takich portali jest „LabforCulture” – gruntowny i sprawdzony informator o współpracy kulturalnej w Europie. Skoncentrowanie się na różnorodności kulturowej zaowocowało w ostatnich latach powstaniem zunifikowanej strategii, którą nazwano „Nattatives for Europe”, w której historie i wizje budujące społeczeństwo są dzielone i multiplikowane w celu odnowienia wizerunku Europy.
Kontakt
European Cultural Foundation (ECF)
Jan van Goyenkade 5
1075 HN Amsterdam
The Netherlands
Tel.: +31 (0)20 573 38 68
Fax: +31 (0)20 675 22 31
www.eurocult.org
