Nowe spoty kampanii społeczno-edukacyjnej Ojczysty – dodaj do ulubionych, realizowanej przez Narodowe Centrum Kultury od 2012 roku, przypominają, że polszczyzna jest tworzona przez każdego użytkownika i że każdy z nas jest za nią odpowiedzialny. Zachęcają też do otwartości wobec zmian stale dokonujących się w obrębie polszczyzny.

Bohaterami najnowszego spotu są przedstawiciele trzech pokoleń, którzy podczas gry w scrabble uczą się nowych dla siebie słów i możliwości korzystania z nich, budując tym samym międzypokoleniowe porozumienie. Animowany spot kontynuuje i rozwija przesłanie zawarte w poprzedniej odsłonie kampanii: wobec zmieniającego się języka warto przyjąć postawę otwartą, warto go poznawać, by umiejętnie korzystać z jego bogactwa i by móc zrozumieć innych.  

Link do spotu 

Zachęcamy też do obejrzenia i dzielenia się również drugim spotem kampanii, którego narratorką jest Krystyna Czubówna, dziennikarka i prezenterka, laureatka tytułu specjalnego „Mistrz wymowy”, a jednocześnie znakomita lektorka filmów przyrodniczych i słuchowisk. Krystyna Czubówna po raz kolejny zaangażowała się w działania Narodowego Centrum Kultury na rzecz kultury słowa - spoty z jej udziałem zainaugurowały bowiem pierwszą kampanię „Ojczysty – dodaj do ulubionych” w 2012 roku. Akcja spotu odwołuje się do świata przyrody. Jak w świecie przyrody niezaprzeczalna jest ciągła zmienność, tak i język podlega zmianom - nieustannym, nieuchronnym i zazwyczaj nieświadomym dla jego użytkowników. To - paradoksalnie - jednocześnie i oczywiste, i zaskakujące. Ludzie - użytkownicy i twórcy języka -również się zmieniają. W spocie pojawiają się hasła, które ilustrują zmiany w polszczyźnie na przestrzeni wieków: od pierwszego zdania zapisanego w języku polskim w Księdze Henrykowskiej (XIII w.), po młodzieżowe słowa roku 2022 r.

Link do spotu 

Osoby zainreresowane publikacją spotów prosimy o kontakt z Biurem Prasowym Narodowego Centrum Kultury: rzecznik@nck.pl, +48 22 21 00 193

Ojczysty dodaj do ulubionych

Kampania społeczno-edukacyjna Ojczysty - dodaj do ulubionych Narodowego Centrum Kultury, dofinansowywana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest realizowana od 2012 roku. Jej celem jest kształtowanie twórczych, odpowiedzialnych i świadomych postaw wobec języka polskiego, doskonalenie kompetencji językowych, popularyzowanie poprawnego posługiwania się językiem polskim oraz kultury słowa. W ubiegłym roku kampania Ojczysty – dodaj do ulubionych została uhonorowana zaszczytnym tytułem Kuźni Mistrzów Mowy Polskiej za niekwestionowane zasługi w pielęgnowaniu najlepszych wzorców polszczyzny. W ramach kampanii tworzone są i publikowane w sieci porady i ciekawostki językowe (ponad 1700), spoty, filmy, animacje, wideoblogi, słuchowiska czy lubiany kalendarz - zrywak. W efekcie kampanii została również wydana gra planszowa Ojczysty. Pod auspicjami kampanii odbywają się ponadto debaty eksperckie, powstają piosenki i teledyski promujące cele projektu.

Kampania zyskała sobie niezwykłą popularność wśród młodych odbiorców – do nich skierowane są działania Internecie, np. na Facebooku i Instagramie. Profil facebookowy poświęcony poprawnej polszczyźnie obserwuje prawie 110 000 fanów, a profil kampanii na Instagramie zgromadził już ponad 42 000 użytkowników.

Obok realizowanych bezpośrednio działań o charakterze edukacyjnym i popularyzatorskim Narodowe Centrum Kultury wspiera finansowo przedsięwzięcia realizowane przez samorządowe instytucje kultury, organizacje pozarządowe oraz inne podmioty działające sektorze kultury. Ze środków MKiDN za pośrednictwem programu dotacyjnego Ojczysty - dodaj do ulubionych dofinansowujemy projekty służące kształtowaniu świadomości językowej, umiejętności posługiwania się polszczyzną oraz popularyzujące wiedzę o języku. Od 2012 przekazaliśmy na ten cel ok. 12 mln zł.

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego: 21 lutego

Data 21 lutego upamiętnia demonstrację w Dhace (Bangladesz) z 1952 r., zorganizowaną na rzecz nadania językowi bengalskiemu statusu języka urzędowego, podczas której w wyniku starć z policją śmierć poniosło  pięciu studentów, a wiele osób zostało rannych. Szacuje się, że tego dnia na ulice Dhaki wyszło prawie 30 tys. osób.

Obecnie na świecie używa się 6-7 tys. języków. Precyzyjne wyliczenia utrudniają spory językoznawców dotyczące klasyfikacji niektórych dialektów jako odrębnych języków. Uwzględniwszy trudności z rozróżnianiem odrębnych języków i dialektów, językoznawcy szacują, że w historii ludzkości istniało ok. 13 tys. języków. Według ONZ co najmniej 40% spośród języków używanych na świecie zagrożonych jest wyginięciem. Najpopularniejsze współcześnie  języki ojczyste to: mandaryński, angielski, hiszpański, hindi i arabski.  Polszczyzna jest jednym z 25 największych języków na świecie, posługuje się nią ponad 40 mln ludzi w Polsce i poza jej granicami. W Polsce funkcjonuje około 20 języków mniejszości narodowych i etnicznych. Jak wykazują badania, język polski łączy Polaków, jest najważniejszym kryterium przynależności narodowej. Poczucie naszej tożsamości narodowej wiąże się przede wszystkim z polszczyzną. Na pytanie: Gdybyśmy mieli kogoś uznać za Polaka,  to co byłoby Pana(i) zdaniem ważne,  a co mniej ważne – najważniejszym kryterium okazała się znajomość języka polskiego, na którą wskazało 92% respondentów.¹

¹ - Badanie Społeczne kryteria polskości, Kantar Public, listo­pad 2018 r.