Settings and search
PÓŁTORA i PÓŁPIĘTA
Wiecie, że kiedyś było znacznie więcej określeń podobnych do PÓŁTORA? PÓŁTORA to dosłownie „pół wtórego”, czyli [jeden] i pół wtórego (‘drugiego’). Na tej samej zasadzie tworzone były także inne wyrazy oznaczające całości wraz z połówkami: PÓŁTRZECIA = [dwa] i pół trzeciego, np. przez półtrzeciej doby ‘przez 60 godzin’; PÓŁCZWARTA = [trzy] i pół czwartego, np. półczwarta wieku ‘350 lat’; PÓŁPIĄTA lub PÓŁPIĘTA = [cztery] i pół piątego, np. półpięta miliona ‘4,5 miliona’; PÓŁSZÓSTA = [pięć] i pół szóstego, np. półszóstej mili ‘5,5 mili’; PÓŁSIÓDMA = [sześć] i pół siódmego, np. półsiódma łokcia ‘6,5 łokcia (dawna miara długości)’; PÓŁÓSMA lub PÓŁOSMA = [siedem] i pół ósmego, np. w półosma oddziału ‘w 7,5 oddziału’; PÓŁDZIEWIĄTA = [osiem] i pół dziewiątego, np. półdziewiątej wiorsty ‘8,5 wiorsty’ (9,06 km); PÓŁDZIESIĄTA = [dziewięć] i pół dziesiątego, np. półdziesiąta arszyna ‘9,5 arszyna’ (6,75 m).
Źródło: [SJP L, II-II, 871, 886, 887, 888; SJP Dor; SJP PWN; NEP PWN]