– Dwieście lat temu w Wilnie zostały wydane Ballady i romanse Adama Mickiewicza – zbiór poezji, który zapoczątkował w Polsce romantyzm. Młodzieńcze, a jednocześnie bardzo dojrzałe wiersze okazały się przełomowe i dzisiaj trudno wyobrazić sobie bez nich dalsze dzieje naszej literatury. (…) Romantyzm to istota polskości i fundament nowoczesnej tożsamości naszego narodu. To epoka zmagań z zaborcą, utrwalona w biografii Adama Mickiewicza oraz tych wszystkich polskich patriotów, uczestników tajnych stowarzyszeń i powstań, działaczy emigracyjnych i spiskowców, którzy na różne sposoby, w kraju i na obczyźnie, czynem i słowem toczyli bój o suwerenną Rzeczpospolitą.”

Prezydent RP Andrzej Duda.

“Ballady i romanse” Adama Mickiewicza wydane zostały w Wilnie w 1822 roku. Opublikowanie 14 utworów uważany jest za symboliczny początek romantyzmu. Tomik ballad dzisiaj uznany za klasykę literatury, 200 lat temu był przewrotem w myśleniu i w oświeceniowym postrzeganiu świata. Utwory pełne grozy i humoru zostały zaadresowane do wszystkich, całego społeczeństwa. Dzieło odnosi się do wrażliwości i sentymentów odbiorcy, jednocześnie nawiązując do ludowej wyobraźni. „Ballady i romanse” osądzały rzeczywistości i dawały moralne przesłanie.

Rok 2022 został uchwalony przez Sejm RP Rokiem Romantyzmu Polskiego. Nadarzyła się więc wspaniała okazja by odczytać publicznie dzieło inicjujące ważny okres w polskiej kulturze i historii. Czy myśl romantyczna wpływa na współczesnego człowieka? Czy nas porusza i skłania do refleksji? Na te pytania odpowiemy sobie po publicznym odczytaniu „Ballad i Romansów” podczas 11. edycji Narodowego Czytania. Organizatorzy wydarzenia wierzą, że wspólne czytanie utworów pozwoli na wydobycie uroku poezji i ocalenie ponadczasowość przesłania w niej zawartego.

W Narodowym Czytaniu 2022 w Ogrodzie Saskim wystąpią aktorzy: Beata Fido, Angelika Kurowska, Lucyna Malec, Joanna Pach-Żbikowska oraz Piotr Bajtlik, Jarosław Gajewski, Krzysztof Kwiatkowski, Andrzej Mastalerz, Michał Mikołajczak, Józef Pawłowski, Stefan Pawłowski, Marcin Przybylski,  Krzysztof Szczepaniak i Rafał Zawierucha.

Za reżyserię widowiska odpowiada Janusz Kukuła - główny reżyser Teatru Polskiego Radia.

Opracowanie tekstu: Aleksandra Głogowska

Romantyzm to nie tylko poezja, lecz również muzka nawiązująca do pieśni ludowych, które przenikają i uzupełniają się wzajemnie. Do tegorocznej edycji Narodowego Czytania, podczas której muzyka będzie żywo ilustrowała oraz uzupełniała teksty literackie, zaproszono:

- Trzy Dni Później – polską grupę muzyczną stworzoną  przez Joannę Piwowar, Martę Groffik-Perchel i Martę Piwowar, którym towarzyszyć będą: Paweł Odorowicz (altówka) i Maciej Zakrzewski (instrumenty elektroniczne)

- Janusza Strobla – wybitnego gitarzystę i kompozytora

- Wojciecha „Malinę” Kowalewskiego - muzyka multiinstrumentalistę, wszechstronnego perkusistę.

Narodowe Czytanie organizowane jest przez Prezydenta RP od 2012 roku. Narodowe Centrum Kultury od początku akcji współorganizuje centralne wydarzenie, które odbywa się corocznie w Ogrodzie Saskim w Warszawie, zawsze w pierwszą  sobotę września.

Zostało zainicjowane wspólną lekturą Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie dzieł Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo Vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego, zbiór 8 nowel (autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego), „Balladynę” Juliusza Słowackiego i „Moralność Pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej.