Festum Folkloricum. Performatywność folkloru w kulturze współczesnej. Rzecz o międzykulturowych festiwalach folklorystycznych

Date of publication: 22.12.2014

Praca otrzymała w 2014 roku I nagrodę w Konkursie na najlepszą pracę doktorską, organizowanym przez Narodowe Centrum Kultury.

Celem pracy było zbadanie na ile specyficzne, z jednej strony wyreżyserowane, z drugiej odrealnione, świąteczne, ludyczne i zrytualizowane międzykulturowe praktyki folklorystyczne (sceniczne i zakulisowe) mogą stanowić interakcyjną odpowiedź na wyobcowanie i bierność człowieka we współczesnym świecie. Międzykulturowe festiwale folklorystyczne, stanowiąc pomost między kulturami, usposabiają ich uczestników do poznania, porównania, zrozumienia, akceptacji bądź negacji, integracji ale także rywalizacji i konfliktu, przy czym zawsze owocują wymianą i przemianą. Równocześnie są one okazją do umocnienia i manifestowania własnej tożsamości i wyznawanych wartości. W sytuacji zwielokrotnionego i wyeksponowanego spektaklu otwierają drogę do interpretacji współczesnej kultury jako widowiska. Ta swoista seria performansów może stanowić zarówno przewodnik po różnorodności kulturowej, jak i reprezentację rzeczywistości społeczno-kulturowej.
Książka jest podsumowaniem wieloletnich badań terenowych autorki przeprowadzonych w latach 2006-2011 wśród uczestników 37 europejskich festiwali folklorystycznych i folkowych (12 krajów). W książce zawartych zostało kilka postulatów, których realizacja może przyczynić się do pogłębienia wielopłaszczyznowej refleksji nad poruszaną materią, jak i do zwiększenia nacisku na uświadomienie roli i znaczenia festiwali i ruchu folklorystycznego w dyskursie społeczno-kulturowym (w kulturze popularnej) głównie w kontekście relacji międzykulturowych.

Joanna Dziadowiec, doktor nauk humanistycznych w zakresie etnologii (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej, Wydział Historyczny UJ), magister kulturoznawstwa (specjalność: kulturoznawstwo międzynarodowe, Instytut Studiów Regionalnych UJ). Laureatka XI edycji Konkursu Narodowego Centrum Kultury na najlepszą pracę doktorską z dziedziny nauk o kulturze (I miejsce). Wykładowca akademicki w Instytucie Kultury UJ. Badacz, ekspert Fundacji Obserwatorium Żywej Kultury - Sieć Badawcza w Warszawie, animator i menadżer kultury w Agencji Eventowej "TatraGroup". Główne obszary zainteresowań naukowych: kultura współczesna, zarządzanie międzykulturowe, zarządzanie różnorodnością, etnomarketing, dziedzictwo kulturowe (ze szczególnym uwzględnieniem dziedzictwa niematerialnego), turystyka kulturowa, zagadnienia tożsamości, etniczności, regionalizmu, wielokulturowości i transkulturowości, komunikacja i kompetencja międzykulturowa, współczesny rytualizm i mitologie, performatyka, antropologia widowisk kulturowych, świąt i festiwali, ludyczność, transformacje tradycji kulturowych, współczesny ruch folklorystyczny, trendy zmian w folklorze i kulturze ludowej. Badania naukowe łączy z praktyką jako menadżer i animator przedsięwzięć kulturalnych i naukowych, koordynator naukowo-merytoryczny i konsultant projektów, festiwali i mediów, jak i członek organizacji kulturalnych i zespołów folklorystycznych. Należy do organizacji konsultacyjnej UNESCO International Organization of Folk Art IOV World, Komisji Polskiej Akademii Umiejętności Zarządzania Kulturą i Mediami, Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, Sekcji Folklorystycznej PTL oraz Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Społecznego i Dialogu Międzykulturowego "Cooperantis".