Działający w Paryżu Komitet Narodowy Polski (KNP) uzyskuje zgodę władz francuskich na utworzenie tam wojsk polskich. Jest lipiec 1917 r. Piłsudski, stojąc na czele Polskiej Siły Zbrojnej, nie zgadza się złożyć przysięgi na wierność cesarzowi Niemiec i Austro-Węgier. Żołnierze l i III Brygady zostają rozbrojeni i internowani, zaś sam Piłsudski uwięziony w Magdeburgu. Tymczasem w Rosji wybuchają rewolucje: lutowa, a potem i październikowa. Władzę zdobywają bolszewicy. Wyłamują się z Ententy i w marcu 1918 r. zawierają separatystyczny pokój z Niemcami, w którym sprawa polska została uznana za „wewnątrzniemiecką". Dzięki staraniom Komitetu Narodowego Polskiego oraz osobistemu zaangażowaniu Ignacego Jana Paderewskiego w 1918 r. premier Wielkiej Brytanii - David Lloyd George i prezydent USA - Thomas Woodrow Wilson uznają stworzenie niepodległego państwa polskiego za niezbędny element powojennego ładu. Państwa centralne, po przegranej na froncie zachodnim, tracą kontrolę nad okupowanymi ziemiami polskimi oraz nad podległą im Radą Regencyjną, która 7 października 1918 r. wydaje manifest do narodu, mówiący o odzyskaniu niepodległości. W tym czasie w innych zaborach również formują się polskie władze lokalne. Społeczeństwo walczy, rozbraja i usuwa okupantów. W Lublinie, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 r., powstaje Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, na czele z lgnącym Daszyńskim. Rząd tworzą przedstawiciele partii lewicy niepodległościowej, którzy 7 listopada wydają manifest, ogłaszając przejęcie przezeń władzy do czasu zwołania Sejmu Ustawodawczego. 10 listopada 1918 r. Józef Piłsudski wraca z więzienia w Magdeburgu. 11 listopada przejmuje z rąk Rady Regencyjnej w Warszawie dowództwo nad wojskiem polskim oraz otrzymuje misję utworzenia rządu narodowego. Niepodległa Polska staje się faktem.

scenariusz: Witold Tkaczyk

rysunki: Wojciech Nawrot