28 sierpnia obchodzimy Święto Lotnictwa Polskiego

Data publikacji: 28.08.2018
Średni czas czytania 3 minuty
drukuj

Święto zostało ustanowione na pamiątkę zwycięstwa kapitana pilota Franciszka Żwirki i inżyniera pilota Stanisława Wigury w międzynarodowych zawodach lotniczych w Berlinie w 1932 roku.

28 sierpnia obchodzimy Święto Lotnictwa Polskiego
Fot. NAC, Pilot Franciszek Żwirko (z prawej) i konstruktor lotniczy Stanisław Wigura przed samolotem RWD-4

Historia polskiego lotnictwa rozpoczęła się w czasie I wojny światowej. W Rosji działała polska eskadra przy oddziale generała Józefa Dowbora-Muśnickiego, pięć eskadr powstało przy armii generała Józefa Hallera we Francji. Polskie samoloty brały udział w walkach o Lwów i w wojnie polsko-bolszewickiej.

W 1925 r. w Grudziądzu utworzono Oficerską Szkołę Lotnictwa, którą dwa lata później przeniesiono do Dęblina.

Najsłynniejszym polskim pilotem międzywojnia był Franciszek Żwirko (1895-1932). Walczył w eskadrze Dowbora-Muśnickiego, a potem przeciwko bolszewikom w armii Denikina. Od lipca 1922 służył w 1 Pułku Lotniczym, ukończył szkoły pilotów w Bydgoszczy i Grudziądzu.

Jednocześnie dał się poznać jako znakomity pilot sportowy. W 1926 r. jako jeden z pierwszych zainicjował nocne loty. Zaprzyjaźnił się z inżynierem Stanisławem Wigurą (1901-1932), konstruktorem samolotu RWD. Jedna z wersji przeznaczona była do bicia rekordu wysokości, inna do lotu przez Atlantyk. Żwirko i Wigura na przełomie sierpnia i września 1929 r. dokonali lotu wokół Europy. Przelecieli 5 tysięcy kilometrów.

W zawodach Challenge rozegranych w dniach 20-28 sierpnia 1932 r. w Berlinie załoga Żwirko i Wigura na RWD-6 zajęła pierwsze miejsce. To był pierwszy duży międzynarodowy sukces polskiego lotnictwa. Oceniano m. in. próbę prędkości maksymalnej na odcinku 300 km. Polacy byli szybsi od drugiej niemieckiej ekipy o 83 sekundy. Wygrali też okrężny lot wokół Europy długości 7363,2 km przez Niemcy, Polskę, Czechosłowację, Austrię, Jugosławię, Włochy, Szwajcarię, Francję, Holandię, Danię i Szwecję. Polski duet pokonał m. in. niemieckiego asa lotnictwa Reinholda Possa, wygrywając 100 tysięcy franków szwajcarskich. To było wielkie wydarzenie, relacjonowane przez media, emocjonujące miliony odbiorców, tak jak dziś np. Formuła 1.

Żwirko i Wigura zginęli 11 września 1932 w czasie burzy, w wyniku wypadku pod Cierlickiem Górnym podczas lotu do Pragi.

Święto Lotnictwa Polskiego obchodzone jest od 1993 r. jako wspólne święto lotnictwa cywilnego, wojskowego i przemysłu lotniczego.

Do najchlubniejszych kart polskiego lotnictwa należy zwycięski udział w bitwie o Anglię. Do końca 1945 r. polscy piloci zestrzelili i uszkodzili ponad tysiąc niemieckich maszyn.

Przypominamy teledysk teledysk do utworu „303” zespołu Mama Selita zrealizowany na zamówienie Narodowego Centrum Kultury z okazji obchodzonej w 2015 roku 75. rocznicy Bitwy o Anglię: