Stefan Wesołowski / Song of the Night Mists
Stefan Wesołowski, w post-klasyczny sposób, z wysublimowaniem i wrażliwością łączy tradycyjne instrumentarium z nowoczesnymi technikami, muzyką elektroniczną i dźwiękami natury. Jego muzyka – pełna subtelnych niuansów – oscyluje pomiędzy minimalistyczną medytacją a ekspresyjną intensywnością, pomiędzy ambientem a barokowo brzmiącymi organami, tworząc unikalny pejzaż dźwiękowy. Song of the Night Mists to zaproszenie do podjęcia muzycznej podróży, sprzyjającej chwilom kontemplacji i zadumy nad pięknem przyrody, a być może także nad kruchością ludzkiego losu.
Organizatorem wydarzenia jest Nadbałtyckie Centrum Kultury.
Program
Stefan Wesołowski (ur. 1985)
Materiał z albumu Song of the Night Mists
(2025)
Eufonia, z greki εὐφωνία, czyli „zgodność dźwięków”, odnosi się do harmonii, ładu i przyjemności słuchania*. Oznacza brzmienia, które nas poruszają, otwierają na pogłębione doświadczanie rzeczywistości. Pluralną formę tego pojęcia, eufonie, można natomiast rozumieć jako metaforę różnorodnych, choć dialogujących ze sobą języków dźwięku: wielu tradycji, form ekspresji i idiomów, które – zamiast się wykluczać – wzajemnie się wzmacniają.
Właśnie w takie rozumienie eufonii jako zjawiska wielogłosowego i post-klasycznego, a zarazem estetycznego, wpisuje się twórczość Stefana Wesołowskiego. Jego najnowszy album Song of the Night Mists (2025), wydany przez brytyjską wytwórnię Unheard of Hope, jest tego dobitnym przykładem. Kompozytor (zarazem skrzypek) myśli o muzyce w sposób otwarty i niehierarchiczny, tworząc brzmienia na przecięciu muzyki współczesnej i ambientu, a w jego utworach klasyczne instrumentarium (np. fortepian, flet, trąbka, organy) współistnieje z syntezatorami analogowymi czy nagraniami terenowymi.
Wesołowski czerpie z wielu idiomów, inspiruje się Richardem Wagnerem, Karolem Szymanowskim, niewątpliwie także twórczością Aphexa Twina czy literaturą niemieckiego prozaika Winfrieda G. Sebalda. Jednocześnie osadza Song of the Night Mists w fizycznym niemal doświadczeniu przestrzeni, przywołując np. nagrania z Tatr, gdzieś z pogranicza polsko-słowackiego, czy brzmienie kościelnych organów.
W Song of the Night Mists nie brakuje nawiązań do musique concrète, w postaci sampli z dźwiękami strumienia, odgłosami kroków na śniegu, szumu wiatru, trzasku pękającego lodu czy najprawdziwszej lawiny. Wydaje się, że brzmienia te pozbawione są elementu ludzkiego, ale jest on obecny implicite: to człowiek może w pełni docenić majestat przyrody, jak uczynił to Kazimierz Przerwa-Tetmajer, którego wiersz Melodia mgieł nocnych z tomiku Poezje. Seria druga (1894) stał się inspiracją tytułu albumu Wesołowskiego.
Song of the Night Mists zamyka trylogię zawierającą album z wagnerowsko brzmiącym tytułem Liebestod (2014) oraz Rite of the End (2017), którego tytuł przywodzi na myśl The Rite of Spring (Święto wiosny) Igora Strawińskiego. Na Song of the Night Mists składa się pięć utworów, z których każdy operuje własną narracją dźwiękową, tworząc zarazem – w relacji z pozostałymi – emocjonalny pejzaż pełen napięcia i duchowości. To melanż tradycyjnego instrumentarium z elektroniką i eksperymentalnym podejściem do formy i przestrzeni, niejako manifest eufonii w pluralnej postaci.
Wesołowski bez zbędnego nadmiaru, wręcz subtelnie, precyzyjnie balansując wielowarstwowe brzmienia, opowiada o pięknie przyrody, co uwypukla tytułami kompozycji, zaczerpniętymi z języka geologii. Core wprowadza słuchacza w nastrój ambientu, konsekwentnie budując dramatyzm przebiegu, tonowany spokojnym brzmieniem fortepianu, a podsycany niepokojącymi interwencjami trąbki. Utwór Peak ociera się o brzmienia industrialne, a Glacial Troughs i Stalagmite przywracają omalże hipnotyzującą atmosferę. Wilhelm Tombeau to monumentalny, prawie trzynastominutowy utwór z organami, będący emocjonalną, niezwykle osobistą wypowiedzią kompozytora. Finalne, nagłe ucięcie dźwięku sprawia wrażenie wybudzenia z transu, nieoczekiwanego powrotu ze świata zadumy czy muzycznej podróży.
Kompozytor na koniec Song of the Night Mists proponuje więc ciszę, ale jednocześnie nie traktuje dźwięków jako jej ornamentu czy estetycznej dekoracji: brzmienia pozostają dla niego medium umożliwiającym chwilę refleksji i kontemplacji. W tym sensie jest twórcą eufonicznym, rozumiejącym pojęcie eufonii nie jako oczywistość, lecz jako coś, co trzeba odkrywać na nowo. Song of the Night Mists to właśnie taka propozycja intymnych omalże poszukiwań i budowania eufonii z napięć oraz nieoczywistych, niebanalnych współbrzmień.
* Zob. A. Jarzębska, Z dziejów myśli o muzyce. Wybrane zagadnienia teorii i analizy muzyki tonalnej i posttonalnej, Kraków 2002, s. 25, 31.
Wykonawcy
Anna Pašić – harfa
Olga Anna Markowska – wiolonczela
Maja Miro – flety
Oliwier Andruszczenko - klarnet basowy
Hubert Zemler – perkusja
Piotr Wesołowski – organy / portatyw
Stefan Wesołowski – fortepian / skrzypce / instrumenty elektroniczne
Anna Pašić
Harfistka i kompozytorka mieszkająca w Warszawie. Zagrała podczas MÓZG Festival (Bydgoszcz), Ravekjavik (Łódź), W Brzask x Ephemera (Warszawa), a także podczas live streamu dla Radio Lola. W 2024 roku otwierała wieczór przed warszawskimi koncertami Mary Lattimore (Stany Zjednoczone) oraz Piernikowskiego. Niewątpliwy wpływ na twórczość harfistki ma jej dotychczasowa współpraca z artystami, takimi jak Ben Frost (Fortitude, Raised by Wolves), Stefan Wesołowski (Minghun, Wolf, Love Express. Zaginięcie Waleriana Borowczyka) i Piotr Kurek (Smartwoods).
Olga Anna Markowska
Polska artystka interdyscyplinarna, multiinstrumentalistka i kompozytorka. Absolwentka Państwowej Szkoły Muzycznej I i II stopnia w Łomży oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. W swojej praktyce muzycznej łączy brzmienia instrumentów akustycznych, takich jak wiolonczela czy cytra, z elektroniką, tworząc emocjonalne, immersyjne kompozycje dźwiękowe. Jej solowe wydawnictwa – EP Thrills (2024) oraz debiutancki album ISKRA (2025) – eksplorują tematy pamięci, tożsamości i relacji człowieka z naturą.
Maja Miro
Multiflecistka, spiritus movens wydarzeń kulturalnych, twórczyni muzyki improwizowanej, teatralnej i filmowej. Specjalizuje się w grze na poprzecznych fletach historycznych. Tworzy projekty sytuujące flet traverso i instrumenty dawne w różnorodnych kontekstach współczesnych. Gra także na nietypowych fletach, w tym na instrumentach stworzonych przez siebie (perfect kisser, flety papierowe). Jest współzałożycielką i muzykiem zespołu instrumentów historycznych Silva Rerum arte. Pełni także funkcję kuratorki festiwalu Cappella Angelica w Bazylice Mariackiej w Gdańsku.
Oliwier Andruszczenko
Klarnecista, saksofonista, multiinstrumentalista. Lider grupy BUM BUM ORKeSTAR. Jest solistą Filharmonii Dowcipu. Jest laureatem wielu konkursów solowych i kameralnych. Od 2009 roku współpracuje ze Związkiem Kompozytorów Polskich. Jest zaangażowany w produkcje muzyczne jako muzyk sesyjny, współpracując na stałe z teatrami. Od 2019 roku występuje w projekcie Leśna Muzyka z Dawidem Podsiadło, z którym to projektem w roku 2023 otrzymał nagrodę Fryderyk.
Hubert Zemler
Perkusista, kompozytor, producent muzyczny, improwizator, performer i edukator. Absolwent Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie (obecnie Uniwersytet Muzyczny). Swobodnie przemieszcza się pomiędzy muzycznymi kategoriami i nurtami w sztuce. Ceniony interpretator muzyki nowej, perkusista jazzowy, autor albumów solowych z pogranicza awangardy, elektroniki i muzyki etnicznej oraz twórca ścieżek dźwiękowych do filmów, animacji, sztuk teatralnych i instalacji dźwiękowych, m.in. aktywny członek warszawskiej sceny muzyki niezależnej skupionej wokół stowarzyszenia Lado ABC.
Piotr Wesołowski
Pianista, kompozytor, aranżer. Edukację muzyczną w zakresie fortepianu i organów ukończył w Gdańsku, udzielając się równolegle w trójmiejskich zespołach jazzowych. Popularyzował gdańskie carillony, grając recitale z wież kościoła św. Katarzyny i Ratusza Głównomiejskiego. Przenosząc się do Krakowa, poświęcił się w pełni tworzeniu własnej muzyki i występom na scenie jazzowej. Od 13 lat jako muzyk sesyjny tworzy głównie w studiach nagraniowych dla różnych producentów (m.in. ITI, Polskie Radio, HBO, Netflix).
Stefan Wesołowski
Kompozytor, skrzypek, artysta dźwiękowy. Pochodzi z Gdańska, a kształcił się m.in. w Académie Musicale de Villecroze we Francji. W swojej twórczości swobodnie porusza się pomiędzy tradycyjną formą a brzmieniowym eksperymentem, łącząc klasyczne instrumentarium z nowoczesnym podejściem do kompozycji. Album Liebestod przyniósł mu uznanie krytyków dzięki wyjątkowej emocjonalnej intensywności, a Rite of the End, poza entuzjastycznymi recenzjami w międzynarodowej prasie, został także wybrany Najlepszą Płytą 2017 roku w Polsce i przyniósł artyście nominację do Paszportu „Polityki”.
Organizatorami festiwalu są Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowe Centrum Kultury.
Mecenasem festiwalu jest ORLEN.
Partnerem strategicznym festiwalu jest Totalizator Sportowy.
Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy objął festiwal patronatem honorowym.
