Organizator: Fundacja Dom Kultury
Data: 14 czerwca 2025
Miejsce: Krosno

W dniu 14 czerwca 2025 roku w przestrzeniach Biura Wystaw Artystycznych w Krośnie odbył się Romski Koncert Polsko-Słowacki, zorganizowany w ramach programu Synergie, z okazji polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Wydarzenie miało na celu podkreślenie różnorodności i jedności kulturowej Europy oraz prezentację dziedzictwa Romów Galicyjskich – społeczności o wspólnych korzeniach historycznych i kulturowych, żyjącej dziś po obu stronach granicy: w Polsce i na Słowacji.

Organizatorem koncertu była Fundacja Dom Kultury, która od 2007 roku prowadzi liczne działania kulturalne i edukacyjne z Romami i dla Romów. Partnerami wydarzenia byli: ETP Slovensko – Centrum pre udržateľný rozvoj, BWA Krosno, a także lokalni animatorzy i przedstawiciele społeczności romskiej.

W koncercie udział wzięły dwa zespoły romskie reprezentujące dwa państwa i dwa pokolenia:

• Siła v mladosti – młodzi muzycy ze Starej Ľubovne na Słowacji, występujący pod kierunkiem edukatora i wychowawcy Dávida Korčkovskiego,
• Romano Iło – zespół z Polski o długoletnim doświadczeniu scenicznym i głębokich korzeniach muzycznych.

Wieczór miał niezwykle barwny i dynamiczny przebieg.

Koncert rozpoczął się o godzinie 17:00 występem gości ze Słowacji. Ich nowoczesne aranżacje tradycyjnych romskich melodii zostały przyjęte z ogromnym entuzjazmem przez publiczność. Następnie na scenie pojawił się zespół Romano Iło, który wprowadził słuchaczy w bardziej klasyczne, melodyjne i roztańczone brzmienia kultury romskiej.

Kulminacją wydarzenia było wspólne jam session, w którym oba zespoły zagrały razem. Ten spontaniczny, energetyczny finał, trwający blisko godzinę, połączył młodość i tradycję, pokazując, że muzyka jest przestrzenią prawdziwego spotkania, dialogu i współistnienia.

Całość wydarzenia prowadziło dwóch konferansjerów:

• Rajmund Siwak – lokalny romski aktywista i społecznik,
• Przemek Polański – znany krośnieński organizator wydarzeń kulturalnych, działacz i promotor muzyki.

Dzięki ich obecności koncert miał zarówno oficjalny charakter, jak i ciepłą, rodzinną atmosferę. Publiczność czuła się swobodnie, blisko sceny i artystów, co sprzyjało interakcji, wspólnemu świętowaniu i szczerym emocjom.

W wydarzeniu uczestniczyło około 200 osób (rotacyjnie) – mieszkańcy Krosna, turyści odwiedzający miasto, przedstawiciele społeczności romskiej i nieromskiej. Szczególnie warto podkreślić, że choć podczas koncertu publiczność się zmieniała, to na końcową potańcówkę i jam session pozostali głównie lokalni mieszkańcy i Romowie, dla których była to cenna okazja do świętowania w kręgu bliskich, przy muzyce swoich korzeni.

Koncert trwał ponad 2,5 godziny i zakończył się owacją oraz wspólnym tańcem. W przestrzeni artystycznej i społecznej wybrzmiała mocno różnorodność w kulturze, która łączy – przesłanie niezwykle aktualne i potrzebne w dzisiejszej Europie.

Wydarzenie było dużym sukcesem zarówno artystycznym, jak i społecznym, zyskując bardzo pozytywny odbiór i szerokie zainteresowanie lokalnej społeczności.