Narodziny kolekcji

Kolekcja powstawała w Puławach, następnie jej zasoby były powiększane w Paryżu, a od 1870 roku sukcesywnie trafiała do Krakowa. Kolejne zabytki były kupowane przez księcia Władysława Czartoryskiego aż do jego śmierci w 1894 roku. Utworzone w ten sposób Muzeum Książąt Czartoryskich posiada obecnie kolekcję dzieł malarstwa europejskiego XIII-XVIII w., zabytków europejskiego i islamskiego rzemiosła artystycznego (od średniowiecza do XIX w.), grafik, eksponatów sztuki starożytnej oraz militariów.

Najcenniejszymi dziełami znajdującymi się w posiadaniu Muzeum są: „Dama z gronostajem” Leonarda da Vinci, „Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem” Rembrandta van Rijn oraz „Krajobraz z wyspą skalistą” Pietera Bruegela Starszego, „Dziesięć miniatur portretowych rodziny Jagiellonów” z pracowni/warsztatu Lucasa Cranacha Młodszego, „Satyr w gościnie u chłopa” Jacoba Jordaensa, a także „Fryne” Artura Grottgera, „Polonia – Rok 1863” Jana Matejki, „Śniadanie w parku” Jana Piotra Norblina, czy „Scena batalistyczna” Aleksandra Orłowskiego i wiele innych.

Romantyczna Czartoryska i książę-bibliofil

Izabela Czartoryska dostarczyła kolekcji eksponatów o znaczeniu romantyczno-sentymentalnym. Gromadząc je w Puławach, m.in. w Świątyni Sybilli, stworzyła panteon dziejów Polski, umieszczając tam urny i sarkofagi z relikwiami sławnych Polaków (np. Bolesława Chrobrego). Mit dawnej potęgi armii polskiej i jej dowódców stworzył potężną kolekcję militariów, w tym zbroi husarskich. Izabela Czartoryska wspierała również twórczość artystów współczesnych, w tym Aleksandra Orłowskiego, autora obrazu „Kozacy pędzący na koniach”.

Władysław Czartoryski reprezentował inne podejście do kolekcjonerstwa. Dążył do gromadzenia zespołów obiektów bliskich sobie stylowo bądź warsztatowo, zarówno w dziedzinie malarstwa, rzeźby, jak i rzemiosła. Zakupów dokonywał w ramach wielkich aukcji i transakcji kolekcjonerskich głównie w Paryżu, Rzymie, Florencji czy Londynie, a także na Bliskim Wschodzie – w Stambule i Kairze, oraz przy współpracy wybitnych na owe czasy znawców.

Wspomniane zbiory Biblioteki Książąt Czartoryskich powstały dzięki zainteresowaniom bibliofilskim księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego oraz jego następców – Adama Jerzego i Władysława. Ich reprezentacją stają się m.in. listy wybitnych przedstawicieli ówczesnej kultury polskiej, jak Adam Mickiewicz czy Cyprian Kamil Norwid oraz autograf „Nocy letniej” Zygmunta Krasińskiego.

Co zobaczymy w Kordegardzie?

Myślą przewodnią ekspozycji w Galerii Kordegarda jest przedstawienie sposobu kształtowania się prywatnej kolekcji w Polsce, w czasach łaskawych i trudnych. Głównym nurtem prowadzącym przez te założenia jest podział dokonany według zainteresowań i pomysłów kolekcjonerskich trzech najważniejszych postaci tworzących kolekcję Czartoryskich: Izabeli Czartoryskiej, Adama Kazimierza Czartoryskiego i Władysława Czartoryskiego.

Wystawa akcentuje różnorodność i bogactwo kolekcji oraz stanowi zachętę do zaznajomienia się z pełną prezentacją zbiorów, która nastąpi dopiero z końcem roku 2019 w odrestaurowanym pałacu, jednym z budynków Muzeum Książąt Czartoryskich w Krakowie.

Szczegółowe informacje:

Wernisaż: 7 grudnia 2017, g. 18:00

Kurator: Paulina Chełmecka (MNK)

Organizator: Narodowe Centrum Kultury

Współorganizator: Muzeum Narodowe w Krakowie

Partner: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Projekt scenografii: Marcel Bencik, Kamila Schinwelska

Projekt graficzny: Elipsy

Kierownik Galerii: Elżbieta Wrotnowska-Gmyz

Koordynator Galerii: dr Anna Rudek-Śmiechowska

Współpraca: Anna Sobesto, Jacek Tomaszewski

www.kordegarda.org