Nową wystawę pt. „Odłamki”, prezentującą wybrane dzieła rzeźbiarza i projektanta Lubomira Tomaszewskiego, który sławę i pierwsze laury artystyczne zawdzięcza projektom kultowych porcelanowych serwisów kawowych i nowoczesnych figurek z Ćmielowa, można oglądać od 2 października do 3 listopada. To druga ekspozycja prac mistrza w Kordegardzie i powrót do galerii po 55 latach. W rok po śmierci artysty w Kordegardzie pojawiły się  zarówno najsłynniejsze porcelanowe polskie działa, jak też prace amerykańskie (Tomaszewski ponad połowę swego życia spędził na emigracji w USA).

Dołącz do wydarzenia na Facebooku ⇒

– Ekspozycja dzieł artysty pojawia się w Kordegardzie jako kolejna odsłona prezentacji dorobku wybitnych polskich twórców współczesnych, których promocja jest jednym z naszych priorytetów. Mam ogromną nadzieję, że wystawa Lubomira Tomaszewskiego, którego prace na przestrzeni ponad półwiecza, tj. od czasu jego wyjazdu z kraju, były wystawiane wielokrotnie w Ameryce Północnej, znacznie rzadziej zaś w Europie Zachodniej i Ojczyźnie, wzbudzi zainteresowanie wielu miłośników polskiej sztuki współczesnej, pokaże inne oblicze artysty, kojarzonego do tej pory głównie z ćmielowską porcelaną, i przyczyni się do spopularyzowania jego emigracyjnego dorobku. – podkreśla prof. Rafał Wiśniewski, dyrektor Narodowego Centrum Kultury

„Odłamki” – fotorelacja z wernisażu wystawy →

Artysta po raz pierwszy gościł w Kordegardzie w 1964 roku, tuż po zdobyciu Złotego Medalu na I Międzynarodowej Wystawie Form Przemysłowych w Paryżu. Dziś, w rok po śmierci, jego twórczość wciąż zachwyca ukazując to, co charakterystyczne, zastanawiające, magiczne. Nowa ekspozycja Kordegardy skłania do refleksji nad artystyczną spuścizną Tomaszewskiego, która jest egzemplifikacją losów wielu polskich artystów, tworzących w czasach Polski Ludowej. Niejeden spośród tych, którzy nie zgadzali się z systemem politycznym obowiązującym w kraju po II wojnie światowej, skazany był na ugięcie się, kompromisy lub marginalizację. Niektórzy, nawet jeśli znaleźli przestrzeń na eksperymenty i wybicie się, często popadali w frustrację, zniechęcenie, a nawet decydowali się na dożywotnią emigrację. Taka też była droga Lubomira Tomaszewskiego.

Lubomir Tomaszewski w Kordegardzie – Katarzyna Rij. POSŁUCHAJ PODCASTU →

Prace Tomaszewskiego eksponowane obecnie w Kordegardzie pochodzą z różnych etapów jego życia, ale w całej krasie odzwierciedlają kunszt artysty, jego wrażliwość na naturę i formę. Rzeźbiarz i malarz wykorzystywał autorską techniką malowania ogniem. Stworzył nurt artystyczny, zwany „emocjonalizmem” i międzynarodową grupę artystyczną „Emocjonaliści”, która kierowała się dewizą, że Bez widza dzieło nie jest skończone.

– Wystawa w Kordegardzie to próba pokazania artysty na różnych etapach życia, jego różnych poszukiwań. – komentuje dr Anna Rudek-Śmiechowska, kuratorka wystawy. - Próba scalenia obrazu. To chęć zrozumienia emocji i filozofii, która towarzyszyła twórcy. To również możliwość poznania odłamków biografii i sposobność spojrzenia na polską sztukę, która jest odzwierciadleniem talentu i artystycznej utopii. Jak mawiał sam artysta: „…odbiorca może przebyć tę samą drogę, którą przebyłem ja jako twórca. Jego emocje i odczucia wieńczą całe dzieło”.

Tomaszewski był artystycznym poszukiwaczem i eksperymentatorem. W swojej twórczości wykorzystywał wiele tematów, technik, materiałów twórczych, m. in. porcelanę, kamień, metal, drewno. Jeszcze przed wyjazdem z kraju, pracując dla Instytutu Wzornictwa, stworzył nową, ponadczasową jakość w polskim designie. Jego prace są nowatorskie i klasyczne zarazem. Tomaszewski w kraju zostawił po sobie ponad 70 porcelanowych projektów. Jego dzieła znajdują się też w wielu publicznych i prywatnych kolekcjach, m. in. w kolekcji Rockefelerów. W 2013 r. w jednym z wywiadów wyznał: Moja sztuka jest moją spowiedzią.

Lubomir Tomaszewski – artysta rzeźbiarz, projektant ceramiki, malarz. Urodził się w Warszawie (1923), zmarł w Nowym Jorku (2018). Studiował równolegle dwa kierunki: na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej i na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych. Z powodów zdrowotnych studia architektoniczne przerwał po trzech latach, rzeźbę zaś ukończył w 1955 roku. Po studiach pracował dla Zakładu Ceramiki i Szkła w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie. Tam w grupie młodych projektantów (m.in. z Henrykiem Jędrasiakiem), rozpoczął nowy etap dla rzeźby ceramicznej w Polsce. Nowoczesne figurki święciły krajowe i międzynarodowe triumfy. Lubomir Tomaszewski był autorem ok. 30 wzorów (w tym: „Kura”, „Kogut”, „Wielbłąd”, „Śpiewaczka”, „Arabka”). Poza figurkami zasłynął z projektów serwisów do kawy, dwa z nich znalazły się w produkcji, nosiły nazwy od imion córek artysty – „Ina” i „Dorota”. Projekty nagrodzone zostały na Kongresie Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Projektantów Wzornictwa Przemysłowego (ICSID) w Paryżu (I nagroda, 1963) oraz w Konkursie Jakości i Estetyki Towarów „Ładne – Dobre – Poszukiwane” w Poznaniu. Trzy lata później artysta podjął decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych. Żyjąc na emigracji stworzył własny nurt w sztuce, który nazwał „emocjonalizmem”. Utworzył wraz z  malarką Aleksandrą Nowak i tancerką Kathryn Kollar międzynarodową grupę artystyczną „In Tune with Nature”, do której nieustannie dołączali inni artyści. Wówczas zmieniono jej nazwę na „Emocjonaliści” i pod tym szyldem występuje ona do dziś. Wielokrotnie nagradzany, prezentował swoje prace nieomal na całym świecie. Był cenionym wykładowcą sztuki użytkowej i projektowania wnętrz na amerykańskim Uniwersytecie w Bridgeport, a przy tym człowiekiem skromnym, dobrodusznym, prostolinijnym, dobrym, o niezwykłej wrażliwości. Uczył studentów przez ponad 25 lat i był przez nich uwielbiany.

Wystawa: Lubomir Tomaszewski. Odłamki

Kuratorki: Anna Rudek-Śmiechowska, Katarzyna Rij
Organizatorzy: Narodowe Centrum Kultury, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacja Art And Design Lubomir Tomaszewski (Ćmielow)
Projekt wystawy: Kama Schinwelska / Elipsy
Tłumaczenie: Anna Mirek / Lenguana

Kordegarda. Galeria Narodowego Centrum Kultury

ul. Krakowskie Przedmieście 15/17, Warszawa

Wtorek–niedziela 11:00–19:00 
Poniedziałek – zamknięte