Settings and search
ZŁOIĆ SKÓRĘ
Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego mówi się ZŁOIĆ komuś SKÓRĘ, kiedy ma się na myśli tęgie lanie? ZŁOIĆ to dokonany odpowiednik czasownika ŁOIĆ, który powstał od rzeczownika ŁÓJ i dawniej oznaczał ‘smarować łojem’. To od tego znaczenia powstało drugie – najpierw przenośne, a później pełnoprawne, leksykalne – ‘bić, okładać kogoś czymś, sprawiać komuś lanie’. Dawniej opiekunowie nie obchodzili się zbyt łagodnie z wychowankami; często gęsto dostawało się lanie i to nie byle jakie: chłosta rzemienną dyscypliną nie należała do rzadkości. Po dotkliwej chłoście pozostawały na pupie i plecach piekące pręgi, które smarowano łojem (najłatwiej dostępnym tłuszczem), żeby złagodzić ból. Stąd właśnie przejście znaczeniowe: łoić ‘smarować łojem’ > łoić ‘bić tak, żeby trzeba było smarować łojem’.
[SJP PWN; SJP Dor; USJP; ESJP, II, 101]