Settings and search
PUPA, PUPCIA, PUPECZKA
„Istna romantyczna PUPKA” – zachwycał się Chopin, „Spostrzegłem w przepysznej karecie PUPKĘ, której twarz zastanowiła me oczy” – pisywało się w XVIII-XIX w. Zanim PUPA zaczęła być określeniem pośladków, miała znaczenie ‘lalka’. Wydawać by się mogło, że PUPA to słowo nasze, rodzime, znane od zawsze, a jednak wcale tak nie jest. PUPA to zapożyczenie, i to nie byle jakie, bo z francuskiego! Słowo PUPA w znaczeniu ‘lalka; także: ładna osoba’ zapożyczyliśmy w XVIII w. – francuskie pupée ma takie samo znaczenie. W języku niemieckim również die Puppe to ‘lalka’, bo i w łacinie słowo pupa oznacza ‘dziewczynka’ lub ‘lalka’. Ale jak LALKA stała się PUPĄ – tą, na której siedzimy? Są dwa wytłumaczenia: albo słowo PUPA w zn. ‘pośladki’ zapożyczyliśmy równolegle z PUPĄ ‘lalką’ – francuskie poupe to ‘rufa; tył statku’, albo też zaszło przekształcenie znaczeniowe już na gruncie polszczyzny (odwrotne do tego, które obserwujemy w przypadku synonimu PUPY zaczynającego się na d...).
Źródło: [SJP PWN; ESJP, II, 965-966; SŁP, IV, 390; SFP; WSNP]