Kierunek: Wolność

Date of publication: 20.02.2019
Author: Kinga Karaś
Średni czas czytania 3 minutes
print

Na jednym z Murali Polskiej Niepodległości za kierownicą symbolu PRL-u, czyli autobusu Jelcz 043 zasiadł sam Józef Piłsudski!

Pod koniec lat 50. XX wieku wzrosło zapotrzebowanie na komunikacje międzymiastową, a ówczesne, produkowane w Sanoku autobusy zabierały zbyt małą liczbę pasażerów. Coraz więcej ludzi podróżowało, więc potrzebne były większe i pojemniejsze pojazdy. W Sanoku zaprojektowano prototyp autobusu o nazwie Odra A81, bazującego na znanym samochodzie. Prace zostały jednak wstrzymane, a władze fabryki w Sanoku zdecydowały się na zakup licencji i produkcję  Jelcza 043. Popularnie nazywany „ogórkiem”, autobus PRL-u produkowany był w latach 1959-1986. Jego sympatyczna nazwa wiąże się z lekko zaokrąglonym kształtem.

Nie bez powodu mówiło się o „polsko-czeskim małżeństwie”, ponieważ pojazd był licencyjną odmianą czechosłowackiego autobusu Škoda 706 RTO z nadwoziem konstrukcji firmy Karosa. Powstawał w zakładach Jelcz w Jelczu-Laskowicach. Początkowo docierały tam gotowe podwozia Škody, a „ogórkowe” nadwozia, wzorowane na nadwoziach Karosy, wykonywano na miejscu. W kolejnych polskich zakładach zaczęto produkować już coraz więcej elementów. Z czasem „ogórki” zastąpiły nowocześniejsze i wygodniejsze autobusy, jednak w Jelczu-Laskowicach pozostał sentyment do kultowego pojazdu. W 2018 roku stał się bohaterem jednego z dziesięciu Murali Polskiej Niepodległości. 

Projekt graficzny muralu jest inspirowany pracą plastyczną laureatki konkursu „Nasza okolica w kolorach wolności”, Marii Lesieckiej – uczennicy 6. klasy Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Jelczu-Laskowicach. Autorka w swojej pracy przedstawiła Marszałka Józefa Piłsudskiego za kierownicą kultowego autobusu. Pradziadek uczennicy był kierowcą karosy, stąd zrodził się pomysł na projekt, łączący wspomnienie rodzinne z historią regionu i symbolem odzyskania Niepodległości.

Twórcą muralu jest Piotr Saul – znany i ceniony wrocławski artysta wizualny, muzyk i tancerz, ściśle związane ze sztuką uliczną.

Sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2021