Polska i Turcja. Niegdyś drogi tych dwóch państw krzyżowały się na obszarach wojennych. W tym roku historia przypomina nam o bitwie pod Wiedniem, bowiem w 2008 roku przypada 325 rocznica zwycięstwa króla Polski Jana III Sobieskiego nad wojskami tureckimi. Obraz, przedstawiający to znaczące w historii obu narodów wydarzenie, znajduje się w jednej z komnat Zamku Królewskiego na Wawelu. Mogliśmy podziwiać go i snuć refleksje nad tym wydarzeniem razem z naszymi tureckimi przyjaciółmi, których gościliśmy w Polsce w ramach unijnego programu „Młodzież w działaniu.”

Dzisiaj, w Europejskim Roku Dialogu Międzykulturowego, młodzież z Polski i Turcji spotkała się nie po to, aby walczyć ze sobą, ale by budować porozumienie i przyjaźń w atmosferze tolerancji i wzajemnego zrozumienia między tak różnymi od siebie kulturami.

Miejsce tych spotkań to nie Wiedeń, ale niewielkie miasto Świętochłowice w województwie śląskim oraz turecka Antalya nad Morzem Śródziemnym.

Kultura polska i kultura turecka – dwie odmienne i jakże dalekie, jak mogło by się wydawac, kultury: inny klimat i architektura, różne tradycje i zwyczaje, charakterystyczny dla każdego kraju styl życia i obyczaje, styl ubierania się, stosunki w rodzinie, relacje między kobietą i mężczyzną, dwie potężne i znaczące w świecie religie: katolicyzm i islam. Wydaje się, że tyle jest różnic między tymi dwiema kulturami, iż niemożliwa jest przyjaźń i porozumienie między narodem polskim i tureckim. Przypomnijmy jeszcze o funkcjonujących w Polsce, a także w innych krajach Europy stereotypach dotyczących Turcji, ukazujących w niekorzystnym świetle mieszkańców tego pięknego, egzotycznego kraju.


Nic bardziej mylnego. Przekonała się o tym polska i turecka młodzież, która zrealizowała dwa projekty w ramach programu „Młodzież w działaniu.”


Pierwsza wymiana młodzieży odbyła się w Antalyi w Turcji w październiku 2007 roku. Polska młodzież oraz tureccy uczniowie reprezentujący organizację Akdeniz Genclik Kulubu zrealizowała projekt pod tytułem „Dwie kultury, jedno pragnienie – razem dla przyszłości Europy”. Młodzi ludzie wspólnie poznawali bogatą kulturę i sztukę Turcji oraz zgłębiali tajniki islamu i religii katolickiej.


Dialog obydwu kultur i religii pozwolił polskiej i tureckiej młodzieży lepiej się poznac, polubic się wzajemnie, nawiązac nowe przyjaźnie. Okazało się, że pomimo wielu różnic, dzięki obustronnej tolerancji i otwartości, możliwe było wzajemne zrozumienie. Zaowocowało to pragnieniem kontynuacji polsko-tureckiej współpracy i zorganizowaniem drugiej wymiany młodzieży, tym razem w Polsce, na Śląsku, w sierpniu 2008 roku.

Projekt realizowany w Młodzieżowym Domu Kultury w Świętochłowicach miał tytuł „Trzy kolory: żółty, czarny, zielony-od Średniowiecza do Unii Europejskiej”. W ramach tego przedsięwzięcia młodzież turecka poznawała polską kulturę i sztukę oraz historię i przemiany na Śląsku na przestrzeni wieków. Obydwa projekty nauczyły młodych ludzi tolerancji, poszanowania dla odmiennych poglądów i opinii oraz szacunku dla innej kultury. Przełamane zostały pewne bariery. Stereotypy, o których można było słyszec wcześniej, okazały się nieprawdziwe.

Z pewnością w kręgu naszych znajomych i przyjaciół, w naszych rodzinach znajduje się ktoś, kto właśnie na stereotypach buduje swój, często fałszywy i nieadekwatny do rzeczywistości, obraz dzisiejszej Turcji i jej mieszkańców. Jednak, gdy znajdziemy się w tym europejsko – azjatyckim kraju i poznamy go bliżej, pojawia się przed nami przepiękny obraz: bogata sztuka, wspaniała architektura, barwne krajobrazy, ślady starożytnej historii, mieszanka kultury europejskiej, azjatyckiej , arabskiej, smaczna, orientalna kuchnia, a przede wszystkim gościnni, szczerzy, otwarci mieszkańcy, ludzie „z sercem na dłoni”.
Nad tym wszystkim unosi się aromat tradycyjnie parzonej po turecku kawy oraz herbaty, podawanej w szklaneczkach w kształcie tulipanów, pitej w urokliwych, rodzinnych herbaciarniach. To wszystko najlepiej poznamy nie podczas turystycznych wyjazdów, ale w czasie wymian młodzieży, kiedy można być bliżej życia codziennego i rodzinnego, uczestniczyć w nim każdego dnia. Taką szansę daje program „Młodzież w działaniu.”

W Europejskim Roku Dialogu Międzykulturowego nasza organizacja, Młodzieżowy Dom Kultury w Świętochłowicach, przygotowała nowy projekt, tym razem wielostronną wymianę młodzieży. Będzie to niezwykłe spotkanie pięciu różnych kultur: hiszpańskiej, łotewskiej, rumuńskiej, tureckiej i polskiej na szlaku Unii Europejskiej.

Autor artykułu: Mariola Kramarczyk