Ustawienia i wyszukiwarka
Czy kulturę i kreatywność da się zmierzyć?
Przy okazji tworzenia statystyk na temat sektora kultury bardzo często podnosi się kwestię trudności jego mierzenia, głównie ze względu na brak spójnych danych dotyczących zarówno różnych przemysłów, jak i obszarów geograficznych (statystyki narodowe). Jednocześnie od prawie dwóch dekad sektor kultury przywykło się analizować w szerszym kontekście sektora kreatywnego, co jeszcze bardziej komplikuje sprawę mierzalności tej sfery gospodarki.
Próby mierzenia kreatywności, a także sektora kreatywnego podejmowane były zarówno przez badaczy, jak i międzynarodowe organizacje. Ich przeglądu dokonał Bohdan Jung w swoim artykule „Jak mierzyć kreatywność? Przegląd podejść i prób metodologicznych”[1]. Jedną z propozycji pośredniego pomiaru kreatywności jest podejście R. Floridy, który za jedną z miar uznał różnorodność. G.E. Mathisen i S. Einarsen skupili się na badaniu „klimatu dla twórczości”, zaś w metodologii OECD szacowano głównie udział sektora kulturalnego i kreatywnego w PKB. Jeszcze jednym podejściem było - stosowane przez WIPO oraz OECD, jak również J. Howkinsa i R. Floridę – mierzenie udziału w zatrudnieniu i jego dynamiki. Jung podaje, że jedną z najpełniejszych metodologii wypracowała UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development), co zostało przedstawione w dwóch kolejnych raportach pt . Creative Economy (2008 i 2010).
Innym, rozbudowanym narzędziem, o którym jednak cytowany wyżej artykuł nie wspomina, pozostaje indeks zaproponowany w 2009 r. przez KEA European Affairs. Skupia się on na kulturalnym wymiarze kreatywności i bierze pod uwagę takie czynniki, jak m.in.: edukacja w szkołach artystycznych, zatrudnienie w kulturze, uczestnictwo w kulturze, penetracja narzędzi technologicznych, regulacje i finansowe wsparcie dla twórczości czy wkład przemysłów kreatywnych w gospodarkę. Czynniki te zostały podzielone na sześć filarów kreatywności: kapitał ludzki, technologia, otwartość i różnorodność, otoczenie społeczne, otoczenie instytucjonalne, produkcja kreatywna, co obejmuje w dużym stopniu cząstkowe podejścia analizowane w artykule.
Jeśli więc przyglądamy się statystykom dotyczącym sektorów kultury i kreatywnych, musimy być świadomi faktu, że wszelkie miary „pozostają dość przypadkowe, niespójne i zdroworozsądkowe”, wskazujące raczej na kierunek zmian, a nie na pewien określony stan.
autorka: Anetta Janowska
[1] B. Jung, Jak mierzyć kreatywność? Przegląd podejść i prób metodologicznych [w:] Kreatywność i innowacyjność w erze cyfrowej, B. Jung, A. Zorska, M. Molęda-Zdziech (red.), Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
