Prof. dr hab. Irena Poniatowska

Data publikacji:
Średni czas czytania 8 minut
drukuj

Urodzona 5 lipca 1933 roku w Górze Kalwarii. Ma na swoim koncie ponad 300 prac, rozpraw, artykułów, naukowych recenzji. Zainteresowania naukowe prof. Poniatowskiej koncentrują się na historii muzyki fortepianowej i pianistyki, w tym chopinologii, na dziejach muzyki i kulturze muzycznej przede wszystkim. Autorka tomu: Historia Muzyki Polskiej. Tom V, cz. 2a: Romantyzm. Twórczość muzyczna 1850-1900.

W latach 1957-1962 studiowała muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. W 1970 roku uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie dysertacji „Faktura fortepianowa Beethovena” przygotowanej pod kierunkiem Józefa Michała Chomińskiego.

W latach 1974-79 była wicedyrektorem Instytutu Muzykologii UW. W 1983 roku habilitowała się na podstawie rozprawy „Muzyka fortepianowa i pianistyka wieku XIX”. Od roku 1988 do 2003 kierowała pracą Zakładu Powszechnej Historii Muzyki w Instytucie Muzykologii UW. W latach 1986-90 pełniła funkcję prodziekana do spraw studenckich Wydziału Historycznego UW oraz - w latach 1993-99 - prodziekana do spraw finansowych i badań naukowych. Tytuł profesora otrzymała w roku 1994.

Od 1965 roku związana była z Instytutem Muzykologii UW, gdzie jako wykładowca podejmowała zagadnienia z zakresu historii muzyki od baroku do pocz. XX wieku. Jako profesor kontraktowy wykładała w roku akademickim 1993-94 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i w semestrze letnim 2004/2005 na UJ.. Prowadziła gościnne wykłady na innych polskich uniwersytetach, w akademiach muzycznych, w towarzystwach naukowych, w ramach kursów Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci Szczególnie Uzdolnionych, także na Uniwersytecie III wieku.

Wygłaszała ponadto wykłady i brała udział w kilkudziesięciu konferencjach i kongresach muzykologicznych, w Polsce, w Niemczech (Bonn, Berlin, Moguncja, Chemnitz, Lipsk), Austrii (Wiedeń, Gaming), Czechosłowacji, Francji (Paryż-Sorbona, La Châtre, Nohant), Hiszpanii (Majorka), we Włoszech, w Rosji, Ukrainie (Kijów, Lwów), w Stanach Zjednoczonych (Bloomington, Chicago), Kanadzie (Vancouver), także w Bagdadzie, New Delhi.

W latach 1974-91 koordynowała współpracę muzykologów polskich i włoskich (w ramach kontaktów Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu w Bolonii i „Antiquae Musicae Italicae Studiosi” w Como), której owocem były organizowane co roku sesje naukowe.1988-2006 przewodniczyła Międzynarodowym Kongresom Muzykologicznym „Musica Antiqua Europae Orientalis” organizowanym co trzy lata przez Filharmonię Pomorską w Bydgoszczy.

Ma na swoim koncie ponad 300 prac, rozpraw, artykułów, naukowych recenzji, w tym m.in. książki: „Faktura fortepianowa Beethovena” (Warszawa 1972, wyd. II z aneksem „Beethoven – Chopin. Podobieństwa w fakturze fortepianowej”, NIFC 2013; „Kronika ważniejszych wydarzeń muzycznych w Polsce 1945-1972”, Kraków 1974; „Muzyka fortepianowa i pianistyka w wieku XIX” (Warszawa 1991); „Historia i interpretacja muzyki. Z badań nad muzyką od XVII do XIX wieku” ( Kraków 1993, II wyd. 1995); „ Słownik szkolny – Muzyka” ( Warszawa 1991, II wyd. 1997); „W kręgu recepcji i rezonansu muzyki – Szkice chopinowskie” (NIFC 2008); album „Chopin. Człowiek i jego muzyka” ( Warszawa 2009 - wydanie pol.-angielskie i 2010 - wydanie pol.-francuskie); „F. Chopin” w serii „Kompozytorzy i sztuka ich epoki” (wspólnie z A. Morawińską), edycja w 9 językach 2004-2010; monografia o Chopinie w języku arabskim 2011; Romantyzm cz. II A 1850-1900.Twórczość muzyczna, tom V Historii Muzyki Polskiej, Warszawa 2010 edycja pol., 2011 edycja angielska; redakcje prac zbiorowych, m.in. „Dzieło muzyczne. Teoria, historia, interpretacja”, Kraków 1984, „Johann Adolf Hasse und Polen”, (współred. A. Żórawska-Witkowska), Warszawa 1995; pięć tomów „Chopin w kręgu przyjaciół” (Warszawa 1995 – 1999, t.V współred. D. Pistone), „Musica Antiqua Europae Orientalis. Acta musicologica”, tomy: X-XIV, Bydgoszcz 1997-2006 (współred. C. Nelkowski); dwutomowe wydanie materiałów z II Kongresu Chopinologicznego 1999: „Chopin and his Work in the Context of Culture” ( Kraków 2003); „Chopin w krytyce muzycznej (do I wojny światowej).Antologia”, także edycja angielska (z częścią franc. i niem., obie edycje NIFC 2011), Księga: „Jan Ekier. Artysta stulecia – w darze Chopinow”i, NIFC 2013 ; opracowania edycji faksymilowych autografów dzieł Chopina, m.in. 24 Preludia (BN 1999), edycje NIFC: Sonata h-moll op. 58 (koedycja z Z. Chechlińską 2004), 6 Etiud z op. 10 (2007), Allegro de concert (2009), Preludia (koedycja z Z. Chechlińską, 2011), oraz: Mazurek w albumie Marii Szymanowskiej, Duo concertant, Etiuda op. 25 nr 4 - w druku 2014; edycje muzyczne utworów H. Wieniawskiego, Marii Szymanowskiej XVIII i XIX w. oraz na problematyce recepcji muzyki i korespondencji sztuk.

Podejmowała liczne prace jako redaktor wydawnictw naukowych: w latach 1962-72 współpracowała z Polskim Wydawnictwem Naukowym, w latach 1972-91 kierowała działem „Kompozytorzy XIX wieku” Encyklopedii Muzycznej PWM, w latach 1982-92 była członkiem komitetu redakcyjnego serii: Muzyka Polska w Dokumentacjach i Interpretacjach wydawanej przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 1994-2006 – współredaktorem półrocznika „Barok”. Od 1999 roku należy do komitetu redakcyjnego rocznika Międzynarodowej Federacji Towarzystw Chopinowskich „Chopin in the World”. Związana jest z licznymi towarzystwami i instytucjami chopinologicznymi w Polce i na świecie. W latach 1976-86 przewodniczyła Radzie Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, następnie w latach 1986-91 sprawowała funkcję wiceprezesa TiFC. W latach 1994-2002 była członkiem zarządu „Les Amis de Nicolas Chopin” w Marainville. Od 1994 roku jest członkiem zarządu „Internationale Chopin Gesellschaft” w Wiedniu. Od 1994 roku pełni funkcję prezesa stowarzyszenia „ Polska Akademia Chopinowska”. Od 2001 roku przewodniczy Radzie Programowej Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, zaś od 2006 - także Radzie Festiwali Chopinowskich w Dusznikach.

Jest członkiem honorowym Związku Kompozytorów Polskich (należy do ZKP od 1969), w latach 1972- 2004 była także członkiem Międzynarodowego Towarzystwa Muzykologicznego. Jest obywatelem honorowym miasta Duszniki a w 1998 spotkało ją wielkie wyróżnienie - została wybrana honorowym członkiem Accademia Filarmonica di Bologna , Akademii założonej 1666, do której należeli m. in. Mozart, Rossini.

Poza wieloma nagrodami. medalami (m.in. Komisji Edukacji Narodowej), orderami (Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polaki) odznaczona została w 2013 roku Złotym Medalem „Gloria Artis”.

>> E-book Historia Muzyki Polskiej. Tom V, cz. 2a: Romantyzm. Twórczość muzyczna 1850-1900